Medyczna marihuana a zespół jelita drażliwego. Jak konopie wpływają na IBS

Zespół jelita drażliwego (IBS) to coraz częściej diagnozowana choroba układu pokarmowego, której objawy mogą negatywnie wpływać na życie pacjentów, uniemożliwiając im normalne funkcjonowanie w ciągu dnia. Zwykle w łagodzeniu IBS stosuje się leki, które dobiera się indywidualnie pod konkretne objawy, ale według naukowców, warto również rozważyć marihuanę, która wykazuje korzystny wpływ na stan jelit. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, w jaki sposób stosowanie medycznej marihuany może wpływać na objawy zespołu jelita drażliwego.

Co to jest zespół jelita drażliwego?

Zespół jelita drażliwego (ang. Irritable  Bowel Syndrome – IBS) to przewlekła choroba przewodu pokarmowego, a dokładniej jelit, która charakteryzuje się występowaniem nawracających zaburzeń pracy jelit, niezwiązanych z żadnymi zmianami organicznymi i biochemicznymi w ciele człowieka.

Wyróżnia się cztery rodzaje IBS:

• zaparciowy,
• biegunkowy,
• mieszany,
• niesklasyfikowany. 

W większości przypadków dominuje jeden rodzaj IBS, ale zdarza się, że np. podtyp biegunkowy może przejść w IBS z mieszanym rytmem wypróżnień, czyli zarówno biegunką, jak i zaparciami.  

Przyczyny zespołu jelita drażliwego

Jak dotąd nie udało się ustalić dokładnej przyczyny zespołu jelita drażliwego, ale istnieją czynniki, które zwiększają prawdopodobieństwo jego rozwoju. Wśród nich najczęściej wymienia się: płeć (częściej chorują kobiety), wiek, infekcje układu pokarmowego, zmiany hormonalne, niektóre przyjmowane leki (antybiotyki, NLPZ), alergie czy nieprawidłową dietę.

Ponadto na powstanie IBS może mieć również wpływ podłoże genetyczne. Zaobserwowano, że ryzyko choroby zwiększa się u osób, u których w rodzinie ktoś z bliskich cierpiał lub cierpi na zespół jelita drażliwego. 

Kolejnym czynnikiem zwiększającym możliwość wystąpienia IBS jest psychika. Długotrwały stres, nerwica czy zaburzenie lękowe bardzo często wpływają na czynność motoryczną jelit, co może przyczynić się do powstania objawów związanych z zespołem jelita drażliwego.  

Objawy zespołu jelita drażliwego

Zespół jelita drażliwego charakteryzuje się występowaniem kilku dolegliwości jednocześnie, które utrzymują się w czasie. Najczęściej jest to odczuwanie bólu brzucha i ucisku w dolnej jego części. 

Ponadto pacjenci z IBS często doświadczają:

• biegunki,
• zaparć, 
• wzdęć, 
• zwiększonej objętości brzucha, 
• skurczy brzucha, 
• nadmiernych gazów.

Warto również wiedzieć, że różne typy IBS mogą charakteryzować inne objawy. Na przykład w postaci choroby występującej z zaparciami przeważa stolec twardy i grudkowaty, który oddawany jest z trudem i często powoduje dodatkowy objaw, jakim jest uczucie niepełnego wypróżnienia. 

Istnieją również objawy zespołu jelita drażliwego niezwiązane z przewodem pokarmowym, takie jak m.in. bóle głowy, przewlekłe zmęczenie, trudności z koncentracją, zaburzenia snu czy zaburzenia psychiczne.

Leczenie zespołu jelita drażliwego

Leczenie IBS dostosowuje się do dominujących objawów. W przypadku występowania biegunki, zwykle podaje się leki przeciwbiegunkowe, które hamują aktywność jelit, zagęszczają konsystencję stolca i zmniejszają częstotliwość wypróżnień.

Postać zaparciową IBS leczy się poprzez przyjmowanie rozpuszczalnego błonnika, np. babki płesznik, która korzystnie wpływa na zaburzenia mikrobioty jelitowej, pomagając rozluźnić stolec. Kluczowe znaczenie ma również właściwe nawodnienie i aktywność fizyczna. 

U pacjentów doświadczających silnych bólów brzucha dodatkowo włącza się leki rozkurczowe, które oddziałują na mięśnie gładkie jelit i przynoszą ulgę w skurczach. 

Inne metody leczenia IBS

Istotna jest również odpowiednia dieta, którą tak jak leczeniu dopasowuje się indywidualnie do występujących objawów tj. biegunek lub zaparć. Najczęściej wykorzystywana jest dieta 

FODMAP, która polega na wyeliminowaniu z codziennego jadłospisu produktów nasilających występowanie dolegliwości. Co ważne, w porównaniu do innych diet eliminacyjnych, ten sposób żywienia nie wyklucza spożycia określonych grup produktów i nie ma ograniczeń czasowych.

Jednak najważniejsza jest obserwacja swojego organizmu i zwracanie uwagi na to, jakie produkty spożywcze powodują ból i dyskomfort. Dlaczego? Ponieważ zastosowanie odpowiedniej diety pomaga znacząco złagodzić objawy w układzie pokarmowym i korzystnie wpływa na jakość życia, przywracając normalne funkcjonowanie. 

Kolejnym sposobem zmniejszania dolegliwości związanych z IBS jest terapia medyczną marihuaną. 

Jak konopie wpływają na jelita?

Konopie oddziałują na organizm poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), którego zadaniem jest utrzymywanie wewnętrznej równowagi i regulacja większości procesów, takich jak np. apetyt, przemiana materii, odczuwanie bólu czy praca przewodu pokarmowego. 

Układ ECS składa się z m.in. z endokannabinoidów oraz receptorów CB1 i CB2, które są rozmieszczone po całym ciele. Można je znaleźć m.in. w układzie nerwowym, układzie odpornościowym czy przewodzie pokarmowym, w szczególności w jelitach. 

Kannabinoidy zawarte w marihuanie medycznej, dzięki podobnej budowie do wewnętrznie wytwarzanych w organizmie endokannabinoidów, mogą wpływać na receptory kannabinoidowe i wywoływać liczne efekty zdrowotne w postaci np. regulacji przewodu pokarmowego.

Ponadto THC i CBD wykazują silne właściwości przeciwbólowe, które pomagają wielu pacjentom zmniejszyć ból brzucha różnego pochodzenia, również ten związany z zespołem jelita drażliwego. 

Istnieje również teoria, która mówi, że zespół jelita drażliwego IBS może być spowodowany przez obniżony poziom endokannabinoidów (tzw. niedobór endokannabinoidów). W takim przypadku, przyjmowanie marihuany może mieć kluczowe znaczenie dla całego procesu leczenia. 

Medyczna marihuana w zespole jelita drażliwego

Marihuana lecznicza posiada wiele zastosowań terapeutycznych, które stosuje się w zmniejszaniu dolegliwości związanych z licznymi schorzeniami, nawet tymi ciężkimi i przewlekłymi jak nowotwory.

Jak wynika z badań, konopie medyczne mogą również pomóc w zespole jelita drażliwego. W przypadku zaparć, pobudzają czynność motoryczną jelit, a w biegunkach osłabiają ją, co prowadzi do złagodzenia objawów. 

Ponadto marihuana korzystnie wpływa na zmniejszenie stanu zapalnego i bóle brzucha, które są jednym z najczęstszych objawów IBS. 

Bóle brzucha w IBS a marihuana – badania

O pozytywnym wpływie medycznej marihuany na IBS mówi się przede wszystkim w kontekście bólu brzucha, który u pacjentów z tym schorzeniem spowodowany jest przez nadwrażliwe zakończenia nerwowe zlokalizowane wokół jelit. 

Szczególne znaczenie w objawach związanych z zespołem jelita drażliwego ma kannabidiol. CBD pomaga w łagodzeniu bólu wynikającego ze skurczów, wzdęć i innych ucisków. Ponadto jest również skuteczny w zmniejszaniu problemów psychicznych, takich jak pogorszenie samopoczucia, stany lękowe czy uczucie niepokoju. 

Chociaż nie ma zbyt wielu badań naukowych dotyczących stosowania marihuany w IBS, to z kilku badań kontrolowanych wynika, że kannabinoidy poprawiają objawy zespołu jelita drażliwego, w tym bólu brzucha. 

Inne badanie sugeruje, że u pacjentów cierpiących z powodu IBS z przewagą biegunki lub typem mieszanym, zastosowanie marihuany zmniejsza pasaż jelitowy i poprawia funkcjonowanie okrężnicy. 

Z kolei jedno z badań przeprowadzonych z syntetyczną postacią THC, nie przyniosło pozytywnych wyników. Co prawda wykazano wyraźne zmniejszenie skurczów jelita grubego, ale redukcja bólu nie nastąpiła u wszystkich badanych.

Jednak ze względu na potwierdzone oddziaływanie układu endokannabinoidowego na tak wiele objawów układu pokarmowego, uważa się, że marihuana może pomóc w terapii IBS.

Medyczna marihuana a jelito drażliwe – podsumowanie

Obecnie nie ma zbyt wielu badań dotyczących stosowania konopi w leczeniu zespołu jelita drażliwego, ale większość z dostępnych wyników sugeruje, że zmniejszenie dolegliwości za pomocą kannabinoidów takich jak THC i CBD, może przynieść oczekiwaną poprawę.

Marihuana lecznicza posiada potwierdzone działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne, które może pomóc w łagodzeniu objawów związanych z IBS, w szczególności bólu brzucha i poprawić codzienne funkcjonowanie pacjentów. 

Warto rozważyć włączenie tej metody terapii IBS, szczególnie w przypadku, kiedy tradycyjna farmakoterapia nie przynosi oczekiwanych efektów.