Medyczna marihuana a ataksja. Jak konopie wpływają na niezborność ruchową

Ataksja to zaburzenie o podłożu neurologicznym, które powoduje problemy ruchowe. Jej przyczyną mogą być m.in. uwarunkowania genetyczne, niektóre choroby, nadmierne spożycie alkoholu czy urazy mózgu. Czy medyczna marihuana może pomóc w łagodzeniu objawów ataksji? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czy lecznicze wykorzystanie marihuany może przynieść korzyści terapeutyczne u pacjentów cierpiących z powodu ataksji. 

Przyczyny ataksji

Ataksja to zaburzenie polegające na obniżonej koordynacji ruchowej i problemach z utrzymaniem równowagi, które pojawia się w wyniku zaburzeń pracy mięśni, sprawiając, że współdziałanie kilku grup mięśniowych nie jest możliwe i utrudnione zostaje dokładne wykonanie ruchu.

Rodzaje i przyczyny ataksji

Najczęściej ataksję dzieli się ze względu na lokalizację uszkodzenia w układzie nerwowym na:

• ataksję móżdżkową,
• ataksję czuciową.

Ataksja móżdżkowa

Ataksja móżdżkowa jest spowodowana uszkodzeniem struktur układu nerwowego, dokładniej móżdżku, który jest związany z równowagą, koordynacją i napięciem mięśni. Jej objawy mogą dotyczyć całego ciała lub jego części (np. jednej strony ciała). Charakterystyczne jest drżenie mięśni i chód marynarski, polegający na szerokim rozstawieniu nóg i chwiejnych, niepewnych krokach. 

Do uszkodzenia samego móżdżku może prowadzić m.in.:

• nadużywanie alkoholu,
• udar,
• nowotwór,
• uraz,
• zatrucie substancjami toksycznymi,
• niektóre choroby (np. stwardnienie rozsiane, wirusowe zapalenie móżdżku, niedoczynność tarczycy).

Ataksja czuciowa

Rodzaj ataksji, którego przyczyną nie jest bezpośrednie uszkodzenie móżdżku, a zaburzenia połączeń nerwowych odpowiedzialnych za odbiór wrażeń zmysłowych i informujących o położeniu poszczególnych części ciała. 

Charakterystycznym objawem jest szybkie tracenie równowagi podczas próby Romberga, która składa się z dwóch etapów. W pierwszym, pacjent musi stanąć prosto z otwartymi oczami, złączonymi stopami i rękoma opuszczonymi wzdłuż tułowia. Drugi etap polega na wyciągnięciu rąk przed siebie stojąc z zamkniętymi oczyma. Zwykle symptomy obserwowane są w kończynach dolnych. 

Do ataksji czuciowej może doprowadzić m.in.:

• neuropatia cukrzycowa,
• neuropatia polekowa,
• neuropatia w przebiegu gammapatii monoklonalnej,
• uszkodzenie zwojów czuciowych (np. zespół Sjögrena),
• uszkodzenie rdzenia kręgowego (np. choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa).

Ataksja może również mieć podłoże genetyczne (ataksja wrodzona) lub być wynikiem zatrucia lekami, niedoboru witaminy B12, infekcji wirusowych, udarów mózgu bądź urazów czaszkowo-mózgowych. 

Objawy ataksji

Początek rozwoju ataksji zwykle nie jest zauważalny, ponieważ przypomina niezgrabność w ruchach. To powoduje, że wielu pacjentów diagnozowanych jest przypadkowo podczas badania neurologicznego. 

Najczęstszym pierwszym objawem ataksji są zaburzenia chodu, równowagi oraz trudności w wykonywaniu dokładnych czynności spowodowanych drżeniem mięśni, takich jak np. podniesienie kubka i napicie się wody czy zapięcie lub odpięcie guzików w ubraniach. 

Ponadto ataksja może dotknąć mięśni artykulacyjnych odpowiadających za wydawanie dźwięków, co powoduje zaburzenia mowy. W takim przypadku, pacjent dzieli słowa na sylaby i wypowiada je wolniej, sprawiając, że nie ma płynności w wypowiedzi. 

Innymi objawami ataksji jest:

• brak możliwości skupienia wzroku na konkretnym punkcie (oczopląs),
• problemy z przełykaniem płynów i pokarmów (dysfagia),
• obniżenie napięcia mięśni,
• problemy z wykonywaniem ruchów mających naprzemienny charakter i szybkie tempo. 
• trudności w wykonywaniu zadań sekwencyjnych.  

Leczenie ataksji

Istnieje wiele sposobów leczenia ataksji, które zależą od dokładnej przyczyny choroby. Ataksja wrodzona jest chorobą nieuleczalną i nie ma obecnie żadnych leków skutecznie leczących jej objawy. 

W przypadku ataksji nabytej, leczenie jest prostsze, ponieważ znana jest dokładna przyczyna powstawania choroby. W takiej sytuacji wystarczy np. odstawienie leków, alkoholu czy substancji toksycznych, które powodują objawy, takie jak drżenia i problemy z funkcjonowaniem móżdżku. Inaczej wygląda leczenie, kiedy objawy ataksji są rezultatem rozległego udaru czy guza mózgu. 

W ataksji poza lekami, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia, można również zastosować fizykoterapię, korzystnie wpływającą na poruszanie się i utrzymanie równowagi oraz elastyczności mięśni. Dodatkowo u osób mających problemy z mową zaleca się zajęcia z logopedą, dzięki którym usprawnia się aparat mowy. 

Okazuje się, że objawy ataksji można również łagodzić marihuaną medyczną.  

Jak konopie wpływają na ataksję?

Konopie oddziałują na organizm poprzez układ endokannabinoidowy, który należy do podstawowych układów znajdujących się w ciele człowieka. Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie wewnętrznej równowagi i udział w większości funkcji oraz reakcji, takich jak np. apetyt, ból, funkcje rozrodcze, odporność, pamięć, przemiana materii czy sen. 

Układ endokannabinoidowy składa się z:

• endokannabinoidów,
• enzymów metabolicznych,
• receptorów kannabinoidowych. 

Receptory kannabinoidowe rozmieszczone są po całym ciele i znajdują się m.in. w układzie nerwowym, który jest związany z rozwojem ataksji. Kiedy przyjmowana jest lecznicza marihuana, zawarte w niej kannabinoidy, dzięki podobnej budowie do produkowanych w ciele endokannabinoidów, oddziałują na receptory i regulują ich działanie, co przekłada się na liczne efekty zdrowotne. 

Marihuana lecznicza w terapii ataksji

Marihuana medyczna posiada szereg właściwości leczniczych, które z powodzeniem sprawdzają się w przypadku takich chorób, jak np. reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane czy borelioza. 

Działanie związków czynnych konopi leczniczych sprawdza się również do łagodzenia ciężkich stanów chorobowych, w tym nowotworów czy HIV/AIDS, i stosuje się jako terapię uzupełniającą dotychczasowe leczenie farmakologiczne. 

Jak dotąd przeprowadzono niewiele badań dotyczących zastosowania marihuany medycznej w ataksji. Jednak wiele wskazuje na to, że konopie lecznicze mogą pomóc w łagodzeniu objawów tego zaburzenia.

Marihuana medyczna i jej wpływ na łagodzenie objawów ataksji

Naukowcy uważają, że medyczną marihuanę można stosować w celu łagodzenia wielu objawów ataksji, takich jak:

• ból,
• depresja,
• problemy ze snem, 
• spastyczność mięśni,
• utrata apetytu. 

Ponadto w związku z neuroprotekcyjnym działaniem medycznej marihuany, w niektórych przypadkach udaje się zmniejszyć stan zapalny układu nerwowego i ograniczyć postęp zaburzenia, co może pomóc pacjentom z ataksją poprawić jakość życia.

Istotna wydaje się również informacja dotycząca sposobu przyjmowania leczniczej marihuany. Lekarze zalecają waporyzację, która uznana jest za bezpieczną i szybko przynoszącą rezultaty metodę, ponieważ już po kilku minutach udaje się uzyskać efekty terapeutyczne w postaci zmniejszenia bólu czy napięcia mięśni.  

Lecznicza marihuana i jej pozytywne oddziaływanie na spastyczność mięśni

Spastyczność mięśni, czyli ich wzmożone napięcie, to jeden z częstszych objawów ataksji, który można łagodzić leczniczą marihuaną. Okazuje się, że zarówno THC, jak i CBD posiadają zdolność łagodzenia tej nieprzyjemnej dolegliwości. 

Kannabinoidy łagodzą nadmierne napięcie i ból ograniczający mobilność i wykonywanie wielu czynności, co korzystnie wpływa na codzienne funkcjonowanie. Ponadto dzięki użyciu marihuany dochodzi do zmniejszenia ilości przyjmowanych opioidów lub innych leków przeciwbólowych, co zmniejsza ich silne działania niepożądane. 

Medyczna marihuana a ataksja – podsumowanie

Marihuana lecznicza może pomóc pacjentom cierpiącym na ataksję w łagodzeniu wielu objawów. Zawarte w niej kannabinoidy skutecznie zmniejszają dolegliwości bólowe, spastyczność mięśni, stany depresyjne i problemy ze snem.

Ponadto dzięki terapii leczniczą marihuaną, u niektórych osób udaje się zatrzymać postęp ataksji. Tak kompleksowe działanie marihuany medycznej może również zmniejszyć ilość przyjmowanych leków przeciwbólowych i rozluźniających mięśnie, co korzystnie wpływa na samopoczucie pacjenta i ogranicza pojawienie się nieprzyjemnych działań niepożądanych farmakoterapii.

Jednak decyzję dotyczącą przepisywania leczniczej marihuany i rozpoczęcia leczenia musi podjąć lekarz specjalista, który na podstawie dokładnego wywiadu lekarskiego i po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną stwierdzi, czy konopie medyczne przyniosą korzyści terapeutyczne, czy nie.