Medyczna marihuana a tężyczka. Jak konopie wpływają na pobudliwość nerwowo-mięśniową

Marihuana lecznicza pomaga pacjentom cierpiącym na wiele dolegliwości, takich jak np. przewlekły ból, zaburzenia snu czy obniżenie nastroju. Czy jej zastosowanie w tężyczce również może przynieść pozytywne korzyści? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym jest tężyczka i jakie objawy tego zaburzenia można łagodzić medyczną marihuaną. 

Czym jest tężyczka?

Tężyczka nie jest chorobą, a zespołem objawów pojawiających się w wyniku zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej, które są związane z nieprawidłowym stężeniem 3 pierwiastków – wapnia, magnezu i potasu, co prowadzi do pobudliwości nerwowo-mięśniowej.

Ze względu na niespecyficzne objawy, tężyczka jest trudna do rozpoznania. Jednak w większości przypadków przebiega łagodnie, a tylko u części osób może doprowadzić do sytuacji zagrażającej życiu. 

Najczęściej dotyka ludzi młodych, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, którzy są aktywni zawodowo. Może utrudniać codzienne funkcjonowanie i niekorzystnie wpływać na komfort życia chorego. 

Rodzaje tężyczki i ich przyczyny

Wyróżnia się dwa rodzaje tężyczki, takie jak:

• tężyczka jawna (hipokalcemiczna),
• tężyczka utajona (normokalcemiczna).

Tężyczka jawna

Tężyczka jawna charakteryzuje się obniżeniem stężenia wapnia w organizmie (rzadziej magnezu lub potasu), co powoduje wystąpienie szeregu objawów. Jest ją łatwiej rozpoznać i zdiagnozować, dzięki czemu szybciej można wdrożyć odpowiednie leczenie. 

Do najczęstszych przyczyn rozwoju tężyczki jawnej zalicza się:

• choroby powodujące niedobór wapnia (np. ostre zapalenie trzustki),
• niewystarczającą podaż wapnia z pożywienia,
• rzekomą niedoczynność przytarczyc,
• stany organizmu przebiegające z wyniszczeniem (np. nowotwory),
• stosowanie niektórych leków (np. moczopędnych, przeciwpadaczkowych),
• uszkodzenie przytarczyc podczas operacji tarczycy,
• zniszczenie gruczołów przytarczycowych w wyniku leczenia (np. radioterapii).

Tężyczka utajona

Tężyczka utajona pojawia się, gdy stężenie wapnia w organizmie jest prawidłowe, a ilość magnezu obniża się do wartości poniżej normy. Równie często zmniejsza się poziom potasu. 

Do symptomów sugerujących tężyczkę utajoną należy m.in.:

• objaw Chwostka – to charakterystyczny skurcz mięśni mimicznych twarzy, który występuje po uderzeniu młoteczkiem neurologicznym w nerw twarzowy znajdujący się w okolicy policzka (około 2 cm do przodu od małżowiny usznej);
• objaw Erba – to zwiększona pobudliwość nerwów ruchowych pojawiająca się w odpowiedzi na prąd galwaniczny;
• objaw Trousseau – to zaciśnięcie dłoni w tzw. rękę położnika, czyli zgięcie 4 i 5 palca podczas uciskania ręki mankietem do mierzenia ciśnienia tętniczego przez 3 minuty. 

Ten rodzaj tężyczki może rozwijać się przez długi czas i dawać łagodne, nietypowe objawy, które najczęściej są bagatelizowane przez chorego. Występuje znacznie częściej od tężyczki jawnej i diagnozowany jest zwykle przez przypadek, u pacjentów, którzy zgłaszają wiele nietypowych dolegliwości. Na przykład stwierdza się ją u osób charakteryzujących się perfekcjonizmem, neurotyzmem, chwiejnością emocjonalną i osobowością neurasteniczną (podwyższona reaktywność na bodźce). 

Tężyczka utajona jest również diagnozowana u młodych kobiet cierpiących na zaburzenia lękowe. Podczas ataku lęku może dojść do hiperwentylacji powodującej zasadowicę oddechową, która w konsekwencji może prowadzić do rozwoju tężyczki, określanej jako tężyczka nerwicowa. 

Objawy tężyczki

Głównym objawem tężyczki są bolesne, niekontrolowane skurcze mięśni, którym może towarzyszyć drżenie, mrowienie i zaburzenia czucia. Zwykle dotyczą mięśni dłoni, obejmując stawy 4 i 5 palca z jednoczesnym wyprostowaniem kciuka, palca wskazującego i środkowego (tzw. ręka położnika). Następnie skurcze występują w kolejnych grupach mięśni kończyn, czyli przedramionach i ramionach oraz twarzy (skurcz powiek i ust). 

Na początku rozwoju tężyczki odczuwane objawy mogą być niewielkie, ale z czasem narastają. Co więcej, pojawiająca się hiperwentylacja, czyli zbyt szybki i głęboki oddech, dodatkowo wzmaga objawy i może prowadzić do skurczu krtani, oskrzeli, bólu w klatce piersiowej oraz wystąpienia drgawek czy omdlenia, co przypomina atak padaczki. Często występują również zaburzenia koordynacji ruchowej. 

W tężyczce pojawiają się także objawy psychiczne, w tym:

• zaburzenia lękowe,
• niepokój,
• nadmierna nerwowość,
• obniżenie nastroju,
• osłabienie i zmęczenie,
• trudności z koncentracją,
• zaburzenia funkcji poznawczych, 
• problemy ze snem,
• zaburzenia pamięci i mowy.

Leczenie tężyczki

Istnieje wiele metod leczenia tężyczki, które dostosowuje się do głównej przyczyny rozwoju choroby i nasilenia objawów. Przy niedoborach elektrolitowych najczęściej zaleca się przyjmowanie preparatów z wapniem, a także suplementację magnezu i/lub potasu w zależności od ich stężenia w organizmie. Jeśli tężyczka rozwinęła się w wyniku rzekomej niedoczynności przytarczyc, to stosuje się preparaty wapnia w połączeniu z witaminą D. 

U pacjentów chorujących na tężyczkę utajoną zwykle wykorzystuje się leczenie farmakologiczne i psychoterapię, która odgrywa istotne znaczenie u osób doświadczających zaburzeń lękowych, nerwicy i przewlekłego stresu. 

Medyczną marihuanę również można stosować w przypadku tężyczki. Dzięki niej udaje się złagodzić objawy zaburzenia, a nawet zmniejszyć dawkę stosowanych leków przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych, takich jak np. selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) czy benzodiazepiny, które są często przyjmowane w tężyczce utajonej. 

Jak konopie wpływają na tężyczkę?

Konopie wpływają na organizm poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który odpowiada za utrzymywanie wewnętrznej równowagi, a także regulację większości procesów i funkcji, w tym m.in. apetytu, bólu, metabolizmu, odporności i snu. 

System ten składa się z:

• endokannabinoidów,
• enzymów metabolicznych,
• receptorów kannabinoidowych.

Receptory kannabinoidowe rozsiane są po całym organizmie i występują m.in. w przewodzie pokarmowym, mięśniach czy układzie nerwowym, który jest związany z tężyczką. Podczas przyjmowania marihuany medycznej, kannabinoidy THC (tetrahydrokannabinol) i CBD (kannabidiol) dzięki podobnej budowie do produkowanych w ciele człowieka endokannabinoidów, wpływają na receptory i modulują ich działanie, co wywołuje różnego rodzaju efekty terapeutyczne.

Konopie mogą działać na wiele objawów tężyczki, nie tylko tych związanych z pobudliwością nerwowo-mięśniową. THC i CBD są również skuteczne w przypadku nerwicy (np. nerwica lękowa), leczeniu zaburzeń lękowych czy zmniejszaniu przewlekłego stresu.   

Medyczna marihuana w leczeniu tężyczki

Marihuana medyczna posiada szereg właściwości leczniczych, np. właściwości przeciwbólowe, przeciwlękowe czy zdolność zmniejszania nudności oraz wymiotów, które z powodzeniem wykorzystuje się m.in. w leczeniu nerwicy, reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby Alzheimera, padaczki, stwardnienia rozsianego i nowotworów. 

Marihuanę medyczną można również stosować w łagodzeniu objawów tężyczki jawnej i utajonej. 

Zmniejszenie pobudliwości nerwowo-mięśniowej po medycznej marihuanie – badania

Głównym objawem towarzyszącym pacjentom cierpiącym na tężyczkę jest pobudliwość nerwowo-mięśniowa. Silne i bolesne skurcze wpływają na komfort życia i utrudniają codzienne funkcjonowanie, dlatego istotne jest zmniejszenie ich występowania. 

Chociaż obecnie nie ma zbyt wielu badań dotyczących zastosowania marihuany leczniczej w tężyczce, to jej korzystne działanie w przypadku bólu czy zmniejszania wzmożonego napięcia mięśni zostało udowodnione w pracach naukowców badających inne schorzenia. 

Konopie medyczne pomagają pacjentom zmniejszyć dolegliwości bólowe, nawet te przewlekłe czy oporne na działanie farmakoterapii. Ponadto pomagają zmniejszyć ilość przyjmowanych leków przeciwbólowych, a także poprawiają zaburzenia snu i ogólne samopoczucie.

W badaniu przeprowadzonym w 2012 roku wykazano, że stosowanie marihuany leczniczej wykazuje znaczne zmniejszenie napięcia mięśni i złagodzenie bólu w porównaniu do placebo. 

Takie wyniki badań mogą sugerować, że zastosowanie medycznej marihuany w przypadku tężyczki może złagodzić jej objawy i przynieść wiele korzyści zdrowotnych. 

Wykorzystanie kannabinoidów w leczeniu zaburzeń lękowych związanych z tężyczką

Leczenie nerwicy, zaburzeń lękowych i innych chorób natury psychicznej za pomocą konopi medycznych, jest obecnie coraz częściej wykorzystywane w praktyce. Jednak konopie lecznicze posiadają zarówno działanie przeciwlękowe, jak i zwiększające uczucie lęku i niepokoju. Wszystko zależy od zastosowanej dawki. Wykazano, że niskie dawki medycznej marihuany mają właściwości przeciwlękowe, a wysokie dawki wywołują efekt odwrotny.

THC słynie ze swoich właściwości psychoaktywnych, które wpływają na postrzeganie rzeczywistości i wywołują nadmierną euforię. Według badań, to właśnie od dawki tetrahydrokannabinolu zależy przeciwlękowe działanie medycznej marihuany. THC stosowany w niskich dawkach zmniejsza lęk i niepokój, a w wyższych zwiększa te dolegliwości. W przypadku CBD jest inaczej. Wydaje się, że kannabidiol zmniejsza stany lękowe we wszystkich stosowanych dawkach. 

Odmiany medycznej marihuany również odgrywają ogromne znaczenie. Okazuje się, że konopie zawierające wysokie stężenie CBD i niskie THC wykazują lepsze działanie w zaburzeniach lękowych. 

Medyczna marihuana a tężyczka – podsumowanie

Chociaż obecnie nie ma zbyt wielu badań dotyczących zastosowania medycznej marihuany w tężyczce, to jej udowodnione właściwości zmniejszające ból, łagodzące napięcie mięśni czy redukujące lęk, mogą przynieść pozytywne korzyści. 

Medyczna marihuana z powodzeniem stosowana jest w przypadku chorób, które przyczyniają się do rozwoju tężyczki, np. zaburzeń lękowych. Ponadto jej kompleksowe działanie pomaga zmniejszyć nie tylko objawy związane z pobudliwością nerwowo-mięśniową, ale również innymi dolegliwościami, jak trudności z koncentracją, obniżenie nastroju czy zmęczenie.

Jednak o rozpoczęciu terapii medyczną marihuaną w tężyczce zawsze decyduje lekarz na podstawie występujących objawów, ich nasilenia i ogólnego stanu pacjenta.