Medyczna marihuana a mukowiscydoza. Jak konopie wpływają na układ oddechowy

Mukowiscydoza to przewlekła choroba, której leczenie polega głównie na łagodzeniu występujących dolegliwości. W tym celu stosuje się tradycyjne preparaty farmakologiczne, ale okazuje się, że można również przyjmować marihuanę medyczną. Czy za pomocą terapii konopnej udaje się złagodzić wszystkie dolegliwości związane z mukowiscydozą? Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jak medyczna marihuana wpływa na układ oddechowy i które z objawów mukowiscydozy można zmniejszyć dzięki tej metodzie leczenia.

Czym jest mukowiscydoza i jakie są jej przyczyny?

Mukowiscydoza (zwłóknienie torbielowate) to rzadka i nieuleczalna choroba genetyczna, która w miarę postępowania powoduje zaburzenia czynności różnych narządów wewnętrznych, w tym płuc, jelit, trzustki i wątroby. 

Przyczyną choroby jest mutacja genu CFTR na chromosomie 7, który tworzy białko CFTR odpowiedzialne za prawidłowe utworzenie kanału chlorkowego w błonie komórek nabłonka. W przypadku nieprawidłowości, dochodzi do zaburzenia transportu jonów chlorkowych i zwiększenia wchłaniania zwrotnego do komórki jonów sodu i wody. To powoduje, że w komórkach gromadzą się jony sodu i woda, a usunięte zostają jony chlorku. 

Konsekwencją takiego działanie jest wydzielanie śluzu o nieprawidłowych właściwościach. W związku z tym, że nie ma w nim odpowiedniej ilości wody, staje się gęsty i lepki, co prowadzi do zaburzeń we wszystkich narządach posiadających gruczoły śluzowe, głównie w układzie oddechowym, pokarmowym i rozrodczym. 

Objawy mukowiscydozy

Mukowiscydoza to choroba ogólnoustrojowa, co oznacza, że występujące objawy dotyczą całego organizmu. Jednak najczęściej występują dolegliwości ze strony układu oddechowego i przewodu pokarmowego.

Objawy mukowiscydozy ze strony układu oddechowego

Do głównych objawów mukowiscydozy związanych z układem oddechowym należy:

• duszność powysiłkowa,
• gęsty i lepki śluz zalegający w oskrzelach,
• mokry kaszel z odkrztuszaniem gęstej wydzieliny,
• nawracające infekcje dróg oddechowych,
• przewlekłe zapalenia zatok obocznych nosa z polipami,
• świszczący oddech.

Objawy mukowiscydozy ze strony przewodu pokarmowego

Wśród objawów mukowiscydozy związanych z układem pokarmowym wymienia się m.in.:

• niedrożność smółkową (noworodek nie oddaje ciemnozielonego stolca w ciągu pierwszych dób po urodzeniu),
• nawracające zapalenie trzustki,
• obfite tłuszczowe stolce,
• powiększenie objętości brzucha,
• powiększenie śledziony i wątroby,
• rozwój kamicy pęcherzyka żółciowego,
• zagęszczoną wydzielinę powodującą niedrożność przewodów trzustkowych.

Inne objawy mukowiscydozy

W mukowiscydozie często obserwuje się również niedobór masy ciała i wzrostu, utratę apetytu, upośledzenie rozwoju mięśni, opóźnione dojrzewanie płciowe, szybkie męczenie się przy wysiłku, słony pot czy zaburzenia płodności. 

Leczenie mukowiscydozy

Leczenie mukowiscydozy polega głównie na zmniejszaniu objawów. Jednak o długości i jakości życia decyduje stan układu oddechowego, dlatego istotne jest zapobieganie zakażeniom dróg oddechowych, co pozwala opóźnić rozwój skrajnej postaci choroby.  

Najczęściej zaleca się działanie wielokierunkowe, obejmujące leczenie farmakologiczne, dietetyczne i codzienne zabiegi fizykoterapeutyczne (np. drenaż autogeniczny, drenaż przy pomocy kamizelki wibracyjnej), które pomagają w odkrztuszaniu zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych. Istotna jest również suplementacja witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, czyli witaminy A, D, E i K oraz przyjmowanie enzymów trzustkowych.

Farmakoterapia

W farmakologicznym leczeniu mukowiscydozy stosuje się głównie leki rozszerzające oskrzela i leki mukolityczne, które upłynniają zalegającą wydzielinę i zmniejszają jej lepkość, co pozwala na jej szybsze usunięcie z dróg oddechowych. 

W leczeniu zaostrzeń i zakażeń bakteryjnych dodatkowo stosuje się odpowiednie antybiotyki, a w przypadku wewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki, włącza się insulinoterapię.  

Jak konopie wpływają na mukowiscydozę?

Konopie wpływają na ciało człowieka poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który odpowiada za utrzymywanie równowagi organizmu i regulacje większości funkcji oraz procesów, w tym apetytu, bólu, odporności czy snu. 

Układ ten składa się z:

• endokannabinoidów,
• enzymów metabolicznych,
• receptorów kannabinoidowych. 

Zawarte w medycznej marihuanie kannabinoidy posiadają podobną budowę do wewnętrznie produkowanych w ciele człowieka endokannabinoidów. Dzięki temu mogą łączyć się z rozmieszczonymi po całym ciele receptorami i modulować ich działanie, co wywołuje różnego rodzaju efekty terapeuyczne w postaci np. zmniejszenia stanów zapalnych, bólu czy łagodzenia nudności.

W związku z tym, że receptory kannabinoidowe występują również w układzie oddechowym, mogą wpływać na przebieg mukowiscydozy i jej objawy. Co więcej, naukowcy uważają, że u osób chorych na tę przewlekłą chorobę występuje obniżony poziom endokannabinoidów, a podniesienie go poprzez konopie może złagodzić objawy choroby i poprawić jakość życia pacjentów.

Medyczna marihuana w leczeniu mukowiscydozy

Marihuana lecznicza posiada szereg właściwości leczniczych, które z powodzeniem wykorzystuje się w łagodzeniu dolegliwości różnych chorób, takich jak np. reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Parkinsona, padaczka, borelioza i stwardnienie rozsiane. 

Medyczną marihuanę stosuje się również u pacjentów onkologicznych czy wyniszczonych przez HIV/AIDS, ponieważ pomaga zwiększyć apetyt i łagodzi mdłości oraz wymioty spowodowane przez przyjmowane leki. 

Okazuje się, że medyczną marihuanę można także podawać pacjentom z mukowiscydozą i zmniejszać niektóre z występujących objawów.

Potencjalne korzyści ze stosowania konopi u pacjentów z mukowiscydozą

Raport badawczy „Cannabinoids and Cystic Fibrosis, A Novel Approach to Etiology and Therapy”, który został opublikowany w 2002 roku, po raz pierwszy opisał zastosowanie kannabinoidów w leczeniu mukowiscydozy. 

Naukowcy skupili się w nim w szczególności na THC i jego właściwościach pobudzających apetyt, które mogą pomóc w łagodzeniu niedożywienia pacjentów. Zasugerowali również, że potencjalne korzyści z przyjmowania THC obejmują dodatkowo działanie przeciwwymiotne, rozszerzające oskrzela, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe i zmniejszające ból.

CBD również może pomóc w łagodzeniu objawów mukowiscydozy poprzez swoje udokumentowane właściwości zmniejszające stan zapalny, łagodzące zaburzenia lękowe i depresyjne. 

Stosowanie medycznej marihuany w mukowiscydozie – badania

Obecnie nie ma zbyt wielu badań, które informują, jak zastosowanie kannabinoidów z medycznej marihuany wpływa na mukowiscydozę. Jednak te istniejące sugerują, że przyjmowanie suszu konopnego może wspomóc pacjentów i zmniejszyć niektóre z występujących objawów. 

Okazuje się, że kannabinoidy zawarte w marihuanie leczniczej posiadają właściwości:

• zmniejszające stan zapalny w drogach oddechowych,
• poprawiające czynność płuc,
• łagodzące ból,
• pobudzające apetyt,
• zwiększające masę ciała.

Po podaniu konopi leczniczych zaobserwowano również zmniejszenie stresu, poprawę snu i  jakości życia. Warto jednak wiedzieć, że wiele z przeprowadzonych badań dotyczyła niewielkiej grupy pacjentów z mukowiscydozą i potrzebne są dalsze badania, aby jednoznacznie potwierdzić te doniesienia.  

Medyczna marihuana a mukowiscydoza – podsumowanie

Medyczna marihuana może stanowić wsparcie w łagodzeniu objawów mukowiscydozy poprzez m.in. zmniejszenie stanu zapalnego dróg oddechowych, wzrost apetytu i łagodzenie bólu. 

Chociaż potrzebne są dalsze badania nad potencjalnym wykorzystaniem konopi medycznych w mukowiscydozie, to obecne wyniki niektórych z nich są obiecujące i sugerują, że ich podanie może stanowić kompleksową terapię wspomagającą leczenie tej przewlekłej choroby. Właśnie z tych przyczyn wykorzystanie marihuany medycznej wydaje się być dobrym rozwiązaniem dla wielu pacjentów z mukowiscydozą.