Medyczna marihuana a neuropatia obwodowa. Jak konopie wpływają na układ nerwowy

Neuropatia obwodowa to schorzenie powstające w wyniku uszkodzenia nerwów znajdujących się przede wszystkim w kończynach. Objawia się m.in. bólem, drętwieniem i osłabieniem rąk oraz nóg, co utrudnia codzienne funkcjonowanie i niekorzystnie wpływa na życie osoby chorej. Czy marihuana medyczna może wspomóc leczenie neuropatii? Dowiedz się, jak konopie oddziałują na układ nerwowy i czy są w stanie zmniejszyć objawy choroby.  

Czym jest neuropatia?

Neuropatia to jedna z chorób układu neurologicznego, która dotyczy nerwów obwodowych odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów nerwowych pomiędzy różnymi narządami i tkankami organizmu. 

Schorzenie to może dotyczyć pojedynczego nerwu (mononeuropatia) lub wielu nerwów obwodowych (polineuropatia). Może być również traktowane jako osobna jednostka choroba lub być jednym z objawów innej choroby, takiej jak np. cukrzyca (neuropatia cukrzycowa) czy nowotwór. 

Przyczyny neuropatii

Najczęstszą przyczyną uszkodzenia nerwów obwodowych jest ucisk, uraz lub niedokrwienie. Neuropatia może się również pojawić w wyniku choroby, takiej jak np. choroba zwyrodnieniowa stawów, miażdżyca tętnic, marskość wątroby czy borelioza. 

Wśród przyczyn choroby nerwów obwodowych wymienia się także powikłania po stosowaniu niektórych leków, zatrucia związkami chemicznymi (np. ołowiem) oraz niedobory witamin i minerałów, np. u osób nadmiernie spożywających alkohol.  

Objawy neuropatii

W zależności od dokładnej przyczyny neuropatii, czyli miejsca uszkodzenia nerwu i typu tkanki, objawy mogą pojawić się nagle lub postępować wraz z rozwojem choroby. W przypadku neuropatii zlokalizowanej w nerwie ruchowym, jednym z głównych objawów jest osłabienie siły mięśniowej i ograniczenie ruchomości stawów.

Jeżeli choroba dotyczy nerwów autonomicznych, odpowiadających za prawidłowe przesyłanie bodźców w obrębie narządów wewnętrznych, to obserwuje się przede wszystkim biegunki, zaparcia, ból brzucha, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia widzenia czy nieprawidłowości funkcji poznawczych. 

Neuropatia może również obejmować nerwy czuciowe. Wówczas objawem jest ból ostry, opisywany przez pacjentów jako ostry lub piekący, który może utrzymywać się krótko lub przejść w ból przewlekły. 

Inne objawy neuropatii

Dolegliwości bólowe to nie jedyny objaw neuropatii. Często towarzyszy jej również kłucie, drętwienie, mrowienie, świąd, uczucie gorąca lub zimna, a także przeczulica skóry. Z kolei w obszarze otaczającym uszkodzone nerwy, pojawiają się zaburzenia czucia. 

Do innych objawów neuropatii należą m.in. obrzęki, różnego rodzaju zmiany skórne, nadmierna potliwość i wypadanie włosów. 

Neuropatia cukrzycowa – objawy

W większości przypadków diagnozuje się neuropatię cukrzycową, w której uszkodzenie nerwów obwodowych następuje z powodu zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi. Tego rodzaju choroba nerwów obwodowych może objawiać się zaburzeniem czucia w kończynach dolnych i górnych, które mogą prowadzić do rozwoju stopy cukrzycowej lub zaburzeń widzenia. Charakterystyczny dla neuropatii cukrzycowej jest również ból neuropatyczny.

Rodzaje neuropatii

Dokładne objawy neuropatii zależą od nerwów, w obrębie których rozwija się choroba. W większości przypadków, są to głównie nerwy unerwiające czuciowo lub ruchowo kończyny górne i dolne. 

W związku z tym wyróżnia się takie rodzaje neuropatii jak:

• neuropatia ruchowa (wieloogniskowa neuropatia ruchowa),
• neuropatia czuciowa (np. neuropatia czuciowa kończyny górnej),
• neuropatia autonomiczna (np. neuropatia autonomiczna przewodu pokarmowego),
• neuropatia mieszana.

Leczenie neuropatii

Leczenie neuropatii ustala się indywidualnie w zależności od występujących objawów. Jednak zwykle jest to terapia złożona, obejmująca kilka metod stosowanych jednocześnie, wśród których wymienia się przede wszystkim leki przeciwdepresyjne, leki przeciwdrgawkowe i miejscowo znieczulające, powodujące zmniejszenie dolegliwości bólowych. Niestety, popularne leki przeciwbólowe nie są skuteczne w łagodzeniu bólu spowodowanego przez uszkodzenie nerwów. 

Podstawą leczenia jest również działanie przyczynowe, czyli znalezienie dokładnego podłoża pojawienia się neuropatii (np. cukrzycy), a także terapia mająca na celu ochronę uszkodzonego nerwu obwodowego lub narządu.  

Inne metody leczenia neuropatii

Osobom cierpiącym z powodu przewlekłego bólu i innych objawów neuropatii, często zaleca się suplementy diety zawierające kompleks witamin z grupy B oraz kwas alfa-liponowy. Zastosowanie preparatów zawierających wymienione substancje, korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, pomagając w przewodzeniu impulsów w nerwach obwodowych dotkniętych chorobą. 

Skuteczną metodą leczenia dolegliwości związanych z neuropatycznym bólem przewlekłym jest również terapia medyczną marihuaną, której składniki aktywne posiadają właściwości przeciwbólowe, a ich efektywność porównywana jest do leków przeciwbólowych. 

Konopie a neuropatia

Konopie zawierają wiele związków wykazujących liczne właściwości zdrowotne, które z powodzeniem wykorzystuje się w różnego rodzaju schorzeniach. Jednak w największym stężeniu występują kannabinoidy, takie jak THC i CBD, odpowiadające za główne działanie medycznej marihuany. 

THC i CBD oddziałują na organizm poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który pełni równie ważne funkcje, jak układ oddechowy czy układ pokarmowy. Jego najważniejszym zadaniem jest utrzymywanie wewnętrznej równowagi i regulacja większości procesów zachodzących w ciele człowieka, w tym apetytu, odporności, funkcji rozrodczych, snu i odczuwania bólu. 

Na układ endokannabinoidowy składają się:

• receptory CB1 i CB2,
• endokannabinoidy,
• enzymy metaboliczne.

Receptory kannabinoidowe rozmieszczone są po całym ciele i można je znaleźć m.in. w układzie nerwowym. Występują na powierzchni neuronów i mogą być stymulowane za pomocą endokannabinoidów, które są produkowane wewnątrz organizmu. 

Dzięki temu, że kannabinoidy THC i CBD posiadają zbliżoną budowę do endokannabinoidów, mogą wchodzić w interakcję z receptorami i wywołać działanie lecznicze, takie jak np. poprawa funkcjonowania układu nerwowego i zmniejszenie bólu.  

Ponadto naukowcy uważają, że brak równowagi sygnalizacji fizjologicznej układu endokannabinoidowego może wywoływać objawy przewlekłego bólu neuropatycznego. 

Medyczna marihuana w leczeniu neuropatii

Marihuana lecznicza posiada wiele właściwości leczniczych, jednak najczęściej wykorzystywana jest w leczeniu bólu różnego pochodzenia, np. spowodowanego przez reumatoidalne zapalenie stawów czy nowotwór. 

Okazuje się, że stosowanie medycznej marihuany może również pomóc u pacjentów cierpiących z powodu bólu związanego z neuropatią, przy okazji zmniejszając inne dolegliwości (np. zaburzenia snu) i poprawiając codzienne funkcjonowanie. 

Warto również wspomnieć o neuroprotekcyjnym działaniu medycznej marihuany, które łagodzi zaburzenia neurodegeneracyjne i regeneruje komórki nerwowe, co przekłada się na lepsze działanie układu nerwowego. 

Medyczna marihuana a ból neuropatyczny – badania

Wiele przeprowadzonych badań dotyczących neuropatii i medycznej marihuany potwierdziło skuteczność konopi w leczeniu bólu neuropatycznego o różnej etiologii, zarówno w monoterapii, jak i leczeniu wspomagającym. 

W jednym z badań, ochotników podzielono na grupy, którym podawano konopie indyjskie o stężeniu od 1 do 8% THC lub placebo, cztery razy dziennie przez 5 dni, po czym następowała 2-tygodniowa przerwa. 

Wyniki wykazały, że u osób przyjmujących konopie medyczne ulga w bólu była zdecydowana większa niż u badanych otrzymujących placebo. Ponadto poprawie uległo ogólne samopoczucie i jakość życia.  

Inne badanie przeprowadzone na osobach z nowotworem doświadczających bólu neuropatycznego, wykazało, że u ponad 40% pacjentów nastąpiło znaczne zmniejszenie dolegliwości bólowych po przyjęciu marihuany. Ponadto największe efekty były dostrzegalne w grupie stosującej THC i CBD w porównaniu do osób z grup otrzymujących pojedynczo wyizolowane kannabinoidy. 

Czy medyczna marihuana może zastąpić leki przeciwbólowe?

Leczenie bólu neuropatycznego jest skomplikowane, a stosowane leki często poza uśmierzaniem bólu, powodują również działania niepożądane, które niekorzystnie wpływają na samopoczucie pacjentów.

W takim przypadku, dzięki włączeniu medycznej marihuany do schematu leczenia, wielu pacjentom udaje się zmniejszyć ilość przyjmowanych leków o działaniu przeciwbólowym, a także ograniczyć pojawienie się skutków ubocznych. 

U niektórych osób, możliwe jest nawet całkowite wyeliminowanie tradycyjnej farmakoterapii w leczeniu bólu. 

Medyczna marihuana a neuropatia – podsumowanie

Medyczna marihuana może pomóc w przypadku neuropatii, zmniejszając główne objawy choroby i regenerując układ nerwowy. Ponadto korzystnie wpływa na inne dolegliwości, takie jak np. zaburzenia snu, które występują u znacznej większości pacjentów doświadczających przewlekłego bólu. 

Konopie medyczne zostały zatwierdzone w leczeniu neuropatii w wielu krajach na całym świecie. To sprawia, że warto rozważyć tę metodę leczenia, szczególnie w przypadku, kiedy tradycyjne metody okazują się nieskuteczne.