Medyczna marihuana a złamanie kości. Jak konopie wpływają na tkankę kostną?

Złamania kości są najczęściej skutkiem urazu lub choroby, a ich leczenie polega zwykle na unieruchomieniu złamanej kości opatrunkiem gipsowym. Czy w takim przypadku medyczna marihuana może jakoś pomóc? Okazuje się, że tak, ponieważ zawarte w niej kannabinoidy posiadają zdolność łagodzenia bólu, który dość często towarzyszy złamaniom. Jednak co z gojeniem? Czy konopie medyczne mogą przyspieszać zrastanie kości? Sprawdź, jak na złamania oddziałują kannabinoidy zawarte w medycznej marihuanie i dlaczego w tym przypadku, istotne jest rozdzielenie tych związków.

Czym jest złamanie kości?

Złamanie kości to stan przerwania ciągłości tkanki kostnej w całości lub w jej części w wyniku urazu (np. upadku, uderzenia, wypadku), czyli siły działającej z zewnątrz, bądź chorób, takich jak np. osteoporoza, nowotwory, czy zmiany zwyrodnieniowe wrodzone lub nabyte. Stan ten może dotyczyć wszystkich kości i występować w różnych ich fragmentach.

Złamane kości zwykle wywołują silny ból i obrzęk. Jednak czasami objawy te nie są tak charakterystyczne lub pojawiają się z opóźnieniem. Dlatego po każdym urazie zawsze warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie jeśli dotyczy ono dzieci i osób starszych. 

Rodzaje złamań kości

Rodzaje złamań zależą od wielu czynników, w tym od charakteru urazu oraz miejsca i kierunku przyłożenia siły, która go spowodowała. Istotne znaczenie ma również kondycja kości, sposób działania mięśni i wiek chorego. 

Ze względu na miejsce i kierunek przyłożenia siły urazowej, wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje złamań – bezpośrednie lub pośrednie. Złamania na skutek mechanizmów bezpośrednich powstają, kiedy siła oddziałuje bezpośrednio na kość, prowadząc do jej złamania. Złamanie na skutek mechanizmów pośrednich to natomiast złamanie, w którym siła oddziałuje na inną strukturę układu kostnego, np. inną kość, staw, czy ścięgno,  prowadząc do złamania kości. 

Kolejnym rodzajem złamań są:

• złamanie awulsyjne – rodzaj złamań powstałych w wyniku pociągnięcia (np. złamanie kości kulszowej, kości śródstopia, kości udowej),
• złamanie kompresyjne – złamanie, do którego dochodzi na skutek zgniecenia (np. złamanie kości piszczelowej, złamanie kręgosłupa).

Złamania ze względu na zakres urazu

Wyróżnia się również:

• złamanie otwarte – ma miejsce, kiedy odłamki złamanej kości przebijają tkanki miękkie;
• złamanie zamknięte – złamana zostaje tylko kość, bez przerwania ciągłości tkanek miękkich, takich jak mięśnie, powięź, czy skóra.

Złamania ze względu na przebieg szczeliny

Ze względu na przebieg szczeliny złamania dzieli się na:

• skośne,
• spiralne,
• poprzeczne,

A także:

• jednoodłamowe,
• wieloodłamowe.

Złamanie kości – objawy

Głównym objawem związanym ze złamaniem kości jest ostry ból, który pojawia się podczas próby poruszenia objętą złamaniem okolicą. Często występuje również tkliwość dotykowa, mrowienie, swędzenie i obrzęk, a w przypadku wystąpienia krwotoku wewnętrznego, może pojawić się również zaczerwienienie i zasinienie. 

W przypadku złamania kończyny górnej lub dolnej, dodatkowo może wystąpić zaburzenie lub utrata czucia w kończynie oraz trudność w jej poruszaniu, a nawet brak możliwości ruchu. 

Leczenie złamanych kości

Podstawą przy podejrzeniu złamania kości jest prześwietlenie rentgenowskie (RTG), które niekiedy należy rozszerzyć o rezonans magnetyczny (MRI) lub tomografię komputerową (TK). Następnie, po potwierdzeniu złamania, stosuje się opatrunek gipsowy, nastawienie i gips lub operację. 

Opatrunek gipsowy

W przypadku złamania prostego, zwykle wystarczającym sposobem jest działanie zachowawcze, które polega na unieruchomieniu złamanego miejsca i okolicy za pomocą opatrunku gipsowego lub ortezy. 

Nastawienie 

Złamania z przemieszczeniem leczy się podobnie, ale przed założeniem gipsu konieczne jest nastawienie kości. Jeśli natomiast pojawiają się komplikacje i nastawione odłamy łatwo się przemieszczają, są niestabilne, to stosuje się środki zapobiegające ich przemieszczaniu się, takie jak np. drut Kirschnera, który wprowadza się przez skórę, co pomaga utrzymywać odłamy w prawidłowym miejscu, a następnie dodatkowo unieruchamia się kończynę opatrunkiem gipsowym.

Leczenie chirurgiczne

Leczenie operacyjne stosuje się w sytuacji złamania otwartego, złamania z przemieszczeniem, którego nie da się nastawić oraz złamania, podczas którego zostały przerwane naczynia lub nerwy. 

Gojenie złamań – czas rekonwalescencji 

Złamanie kości wymaga unieruchomienia na około 3-5 tygodni w zależności od rodzaju złamania. Dodatkowo, często potrzebna jest kilkutygodniowa, a czasem nawet kilkumiesięczna rehabilitacja, która pomaga wrócić do pełnej sprawności. 

W razie bólu, można stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), np. diklofenak, ibuprofen, czy naproksen, które są dostępne bez recepty. W przypadku silnego bólu, lekarz przepisuje mocniejsze leki, które można kupić wyłącznie na receptę. 

Jak konopie wpływają na złamania kości?

Konopie wpływają na organizm poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który odpowiada za utrzymywanie homeostazy, czyli wewnętrznej równowagi organizmu, a także bierze udział w większości procesów i reakcji zachodzących w ciele, takich jak np. apetyt, ból, pamięć, przemiana materii i sen.

Układ ECS składa się z trzech elementów, takich jak:

• endokannabinoidy,
• enzymy metaboliczne,
• receptory kannabinoidowe CB1 i CB2. 

Zawarte w konopiach kannabinoidy THC i CBD, dzięki podobnej budowie do wewnętrznie wytwarzanych w organizmie endokannabinoidów, wpływają na receptory i modulują ich działanie, co wywołuje różnego rodzaju efekty zdrowotne. 

W przypadku złamań kości, marihuana medyczna może pomóc w zmniejszeniu bólu, a także korzystnie wpływać na proces gojenia kości.

Medyczna marihuana w leczeniu złamanych kości

Marihuana medyczna wykazuje szereg właściwości leczniczych (np. działanie przeciwzapalne), które z powodzeniem wykorzystuje się w wielu dolegliwościach i chorobach, takich jak m.in. borelioza, epilepsja, reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane, czy zespół stresu pourazowego. 

Okazuje się, że terapia marihuaną medyczną może pomóc również w przypadku złamań kości. W jaki sposób?

Badania dotyczące stosowania marihuany w złamaniach kości

Badania wykazały, że układ endokannabinoidowy odgrywa ważną rolę w układzie kostnym, a dokładnie w gojeniu się kości i ich równowadze – homeostazie, co obejmuje proces kościotworzenia i proces resorpcji kostnej.

Jednak z danych naukowców wynika, że THC i CBD nie oddziałują w ten sam sposób na kości, ponieważ kannabidiol CBD może poprawiać zdrowie kości i ich metabolizm, a tetrahydrokannabinol nie, ponieważ hamuje on ich naprawę, wydłużając gojenie.

Badania wskazują, że może to być prawda, ponieważ w jednym z nich, przeprowadzonym w 2021 roku przez chirurga ortopeda Granta Hogue’a z Boston Children’s Spine Division i jego współpracowników, przeanalizowano wyniki badań przesiewowych toksykologii moczu u nastolatków po urazach, którzy przeszli operację ręki lub nogi w szpitalu w Teksasie. U młodych pacjentów z pozytywnymi wynikami badań na obecność konopi, średni czas zrostu kości wyniósł 159 dni, a u pacjentów z negatywnymi wynikami testów średnio 80 dni, czyli prawie dwukrotnie mniej.

Za to skuteczność CBD potwierdzili izraelscy naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie i Uniwersytetu Hebrajskiego, którzy przeprowadzili badanie w warunkach laboratoryjnych na szczurach ze złamaniami kości udowej. Wykazano, że podawanie CBD, czyli substancji, która nie powoduje efektów psychoaktywnych, znacząco pomaga w poprawie gojenia złamań kości, przyspieszając dojrzewanie macierzy kolagenowej, która stanowi podstawę mineralizacji tkanki kostnej. Efektem takiego leczenia, poza szybszym zrośnięciem się kości, jest również trudniejsza możliwość jej złamania w przyszłości.

Badanie wykazało również, że samo CBD jest wystarczające, co prowadzi do przekonania, że należy kontynuować ten kierunek badań w testach klinicznych na ludziach, aby jednoznacznie ocenić i potwierdzić przydatność w poprawie gojenia złamań u ludzi. 

CBD w zmniejszaniu bólu i poprawie gojenia po złamaniach

Ciekawe badanie zostało przeprowadzone przez profesora ortopedii i rehabilitacji w Penn State College of Medicine – Reyada Elbarbary’ego, który sprawdzał różne sposoby łagodzeniu bólu po złamaniach kości, dochodząc do wniosku, że obecne metody leczenia bólu, takie jak np. niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), nie są optymalne. Zaczął więc analizować kannabinoidy w kontekście gojenia złamań i leczenia bólu.

Za pomocą różnych metod naukowcy badali proces gojenia złamań, począwszy od gęstości i wytrzymałości kości, po ekspresję genów niezbędnych do postępu zrastania się kości. We wczesnej fazie leczenia stosowanie kannabinoidów wiązano ze wzrostem prekursorów okostnej, która ochrania, odżywia i regeneruje kość. Później nastąpił rozwój wyspecjalizowanych komórek kostnych, które pomagają w tworzeniu tkanki kostnej oraz przyspieszają proces wchłaniania przez organizm minerałów w celu wzmocnienia nowo utworzonej kości.

Jeśli chodzi o ból, to kannabinoidy okazały się porównywalne do NLPZ-ów pod względem zdolności do łagodzenia bólu. 

Medyczna marihuana a złamania kości – podsumowanie

Medyczna marihuana może być pomocna w zmniejszaniu bólu, który jest jednym z częściej występujących objawów złamania kości. Jeśli jednak chodzi o przyspieszenie gojenia, to dostępne dane sugerują, że marihuana może hamować gojenie i wydłużać rekonwalescencję pacjentów. 

Jednak zaobserwowano, że jeden z kannabinoidów – CBD, wspomaga gojenie złamań i zmniejsza ból. Co więcej, naukowcy stwierdzili również, że dzięki stosowaniu kannabidiolu, możliwość złamania kości w przyszłości będzie trudniejsze.