Medyczna marihuana a egzema. Jak konopie wpływają na skórę?

Obrzęk, swędzenie i podrażnienie skóry mogą mieć wiele podłoży, a jedną z nich jest egzema, choroba powodująca zmiany o charakterze zapalnym, której leczenie polega głównie na miejscowym stosowaniu preparatów z glikokortykosteroidami. Niestety, tego rodzaju produkty są pomocne, ale stosowane przez długi czas powodują poważne działania niepożądane. W takim przypadku, świetną alternatywą mogą być produkty konopne, takie jak medyczna marihuana, czy maści zawierające CBD. Sprawdź, w jaki sposób marihuana medyczna oddziałuje na wyprysk kontaktowy. 

Czym jest egzema?

Egzema, określana również jako wyprysk atopowy lub atopowe zapalenie skóry, to nieinfekcyjna choroba skóry o charakterze zapalnym, która powoduje zmiany skórne na całym ciele, mogące przybierać różne postacie – od suchości i podrażnienia, do miejscowo występujących pęknięć i ran.   

Jest to choroba przewlekła, przebiegająca z okresami remisji i zaostrzeń w różnych okresach życia pacjenta, która może obniżać komfort życia, ponieważ występujące zmiany są mało estetyczne i często zlokalizowane w widocznych miejscach, jak dłonie i twarz. 

Przyczyny egzemy

Istnieje wiele czynników, które mogą prowadzić do rozwoju egzemy. Jednak główna przyczyna zależy od rodzaju choroby. Obecnie wyróżnia się dwa rodzaje egzemy:

• egzogenną,
• endogenną. 

Egzema egzogenna

Egzema egzogenna (kontaktowa) powstaje w wyniku kontaktu skóry z czynnikiem zewnętrznym – substancją chemiczną występującą m.in. w biżuterii (nikiel), detergentach, farbach do włosów, jedzeniu, kosmetykach (kobalt w cieniach do powiek), odzieży, czy proszkach do prania. Warto jednak wiedzieć, że takich czynników istnieje około 4000. 

Odczyn zapalny nie zawsze występuje po jednorazowym kontakcie z alergenem. Czasami dopiero po wielorazowym narażeniu na dany czynnik, może wystąpić wyprysk kontaktowy. Na przykład, egzema na dłoniach pojawia się najczęściej u osób, które codziennie mają do czynienia z chemią gospodarczą, czy rozpuszczalnikami. 

Ten rodzaj egzemy często występuje u niemowląt i małych dzieci, przybierając postać wyprysku łojotokowego, wysypki lub suchych i zaczerwienionych plam, które powstają w wyniku kontaktu z pieluszką, preparatami do pielęgnacji niemowląt, czy żywnością. 

Egzema endogenna

Egzema endogenna ma podłoże wewnętrzne, związane z genetycznymi predyspozycjami organizmu lub zaburzeniami hormonalnymi. W jej przebiegu na skórze pojawia się nadmierna suchość i świąd skóry, które nie mają wyraźnej przyczyny. 

Objawy egzemy

Egzema początkowo ogranicza się do miejsca bezpośredniego kontaktu z substancjami alergizującymi, powodując czerwone grudki na skórze. Jednak z czasem zmienia się wygląd zmian skórnych oraz obszar ich występowania, co jest związane z brakiem podjęcia odpowiedniego leczenia.

Brak zastosowania terapii prowadzi do powiększenia się obszaru miejsc zmienionych chorobowo, w wyniku czego zaczynają powstawać pęcherzyki, które mogą pękać i tworzyć bolesne nadżerki. Tak jest np. w wyprysku zawodowym, który jest związany z ciągłym narażeniem na czynnik alergizujący, co powoduje rozszerzenie się i pogłębienie zmian zapalnych. 

Jeśli dojdzie do zakażenia wyprysku atopowego, to może pojawić się również wydzielina i zmiany ropne, którym towarzyszy obrzęk. W wyniku takich zmian, skóra staje się mniej sprężysta, przesuszona i zaczyna się łuszczyć. 

Dodatkowo, takim objawom może towarzyszyć świąd i pieczenie, co sprawia, że pacjenci nie mogąc poradzić sobie z uciążliwym swędzeniem skóry, zaczynają rozdrapywać suche i piekące zmiany, co prowadzi do powstawania mało estetycznych przebarwień i blizn. 

U pacjentów dotkniętych egzemą może pojawić się również pogorszenie samopoczucia, a nawet bezsenność i zaburzenia lękowe, szczególnie, jeśli powstałe zmiany występują w odsłoniętych częściach ciała, jak dłonie, czy skóra twarzy.

Leczenie egzemy

W leczeniu egzemy istotne jest jak najszybsze podjęcie leczenia, ponieważ jego brak może prowadzić do pogorszenia stanu skóry i powiększenia powstałych zmian, a nawet ich nadkażenia, co może skończyć się zakażeniem. 

Terapia farmakologiczna

W przypadku zmian występujących wyłącznie na dłoniach, które są związane ze stałym kontaktem z czynnikiem alergizującym, takim jak np. płyn do mycia naczyń, składnik kremu do rąk, czy farba służąca do barwienia tkanik, jak ma to miejsce w egzemie zawodowej, leczenie zazwyczaj obejmuje miejscowe stosowanie maści lub kremów zawierających w swym składzie glikokortykosteroidy, czasami łącząc je z doustnymi lekami przeciwalergicznymi, czy fototerapią promieniami UV. Takie leczenie pomaga uporać się z uporczywym świądem i łagodzi zmiany zapalne, prowadząc do poprawy wyglądu skóry. 

Jednak warto mieć na uwadze, że stosowanie przez długi czas leków z glikokortykosteroidami może powodować działania niepożądane, takie jak np. podrażnienia, stany zapalne, zmiany barwnikowe, zanikowe zmiany skórne, a czasami nawet zaburzenia ogólnoustrojowe w postaci zahamowania funkcjonowania kory nadnerczy, czy zespołu Cushinga.

Pielęgnacja skóry

Istotne jest również unikanie kontaktu z alergenem (o ile to możliwe) i odpowiednia pielęgnacja, która pomaga wydłużyć okres remisji choroby, ponieważ należy zdawać sobie sprawę, że egzema jest trudna do wyleczenia i rzadko kiedy udaje się zapewnić pacjentowi trwałe rezultaty. 

Jeśli chodzi o pielęgnację, to do mycia ciała i twarzy zaleca się używanie preparatów o obojętnym lub lekko kwaśnym pH o działaniu nawilżającym i zmiękczającym, a następnie bardzo delikatnie osuszanie skóry poprzez przykładanie ręcznika, a nie pocieranie. 

Bardzo ważne jest także nakładanie luźnych ubrań wykonanych z naturalnych i miłych dla skóry materiałów, używanie hipoalergicznych środków piorących, a także unikanie długich kąpieli oraz zbyt niskiej i zbyt wysokiej temperatury. 

Inne metody leczenia egzemy

Kolejnym sposobem na zmniejszenie zmian skórnych i poprawę jej wyglądu jest leczenie medyczną marihuaną. 

Jak konopie wpływają na egzemę?

Konopie wpływają na skórę poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), którego receptory znajdują się m.in. w komórkach skóry, oddziałując na ich wzrost, różnicowanie i podział, co dotyczy także przydatków skóry, takich jak mieszki włosowe, czy gruczoły łojowe. 

Podczas przyjmowania medycznej marihuany, zawarte w niej kannabinoidy, takie jak THC i CBD wpływają na receptory kannabinoidowe znajdujące się w skórze, prowadząc do wywołania różnego rodzaju efektów terapeutycznych, np. zmniejszenia stanu zapalnego, redukcji świądu, czy złagodzenia obrzęku. 

Ponadto, naukowcy badający układ endokannabinoidowy i jego wpływ na organizm człowieka, uważają, że choroby skóry mogą być wywołane przez zaburzenie równowagi tego układu. Dlatego przyjmowanie marihuany medycznej może pomóc w przywróceniu równowagi ECS i zmniejszeniu objawów skórnych, a nawet ich całkowitego wycofania.

Marihuana medyczna w leczeniu egzemy

Marihuana medyczna wykazuje szereg właściwości leczniczych (np. zdolność zmniejszania nudności i wymiotów), które z powodzeniem wykorzystuje się w zmniejszaniu wielu dolegliwości i chorób, takich jak np. borelioza, fibromialgia, reumatoidalne zapalenie stawów, czy zwiększenie apetytu w przebiegu choroby nowotworowej, czy HIV/AIDS. 

Ponadto, posiada właściwości przeciwbólowe, które wykazują podobną siłę działania do mocnych leków przeciwbólowych, a nawet jest w stanie uporać się z bólem opornym na leczenie farmakologiczne, co dla wielu pacjentów jest ostatnią nadzieją na opanowanie dolegliwości.

Tak szerokie działanie marihuany leczniczej sprawia, że jest ona w stanie wspomóc pacjentów z chorobami skóry, takimi jak właśnie egzema. 

Leczenie egzemy marihuaną medyczną – badania

W badaniu przeprowadzonym w 2007 roku sprawdzano, jak stosowanie kremu zawierającego N-palmitoiloetanoloaminę (PEA) oddziałuje na zmiany skórne związane z egzemą u 2456 pacjentów od 2 do 70 lat w okresach od 3 do 7 dni oraz od 4 do 6 tygodni. 

Wyniki wykazały, że stosowanie kremu zmniejsza:

• łuszczenie się skóry,
• rumień,
• suchość,
• świąd,
• zaczerwienienie.

PEA to występujący naturalnie w organizmie amid kwasu tłuszczowego, który działa podobnie do endokannabinoidów, wpływając na receptory związane z bólem i stanem zapalnym. W związku z tym, że te same receptory aktywowane są przez medyczną marihuanę, a dokładnie zawarte w niej kannabinoidy THC i CBD, pozwala to stwierdzić, że terapia konopna może być pomocna w leczeniu egzemy. 

Biorąc pod uwagę przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwświądowe i przeciwbólowe właściwości marihuany, istnieje duże prawdopodobieństwo, że leczenie za jej pomocą pozwala zredukować objawy atopowego wyprysku. Jednak potrzeba dalszych badań, które jednoznacznie potwierdzą, jak terapia medyczną marihuaną wpływa na egzemę.

Miejscowe kremy CBD a kremy steroidowe – co lepsze?

W przypadku chorób skóry, konopie lecznicze można również stosować miejscowo, ponieważ w związku z tym, że na skórze znajduje się wiele receptorów, to preparat zawierający kannabinoidy może działać bezpośrednio na zmianę. 

Wykazano, że szczególnie znaczenie w egzemie ma kannabidiol CBD, który prowadzi do zmniejszenia:

• bóu,
• obrzeku, 
• podrażnienia, 
• świądu, 
• zaczerwienienia.

CBD jest również substancją bezpieczną i dobrze tolerowaną, która nie wykazuje skutków ubocznych, tak jak kremy zawierające glikokortykosteroidy, mogące prowadzić do ścieńczenia skóry, zmiany jej koloru, a nawet zaostrzenia objawów. Dlatego ograniczenie stosowania maści i kremów z glikokortykosteroidami na rzecz kremów z substancjami konopnymi, wydaje się dobrym rozwiązaniem dla wielu pacjentów. 

Miejscowe stosowanie kannabinoidów sprawdza się lepiej, jeśli chorobie nie towarzyszą inne dolegliwości. Jednak jeśli pacjent zmaga się również z bezsennością, pogorszeniem samopoczucia i zaburzeniami lękowymi, które pojawiły się w wyniku egzemy, to w takim przypadku, marihuana medyczna stosowana wziewnie przyniesie ogólnoustrojową poprawę objawów. 

Medyczna marihuana a egzema – podsumowanie

Marihuanę medyczną można stosować w egzemie, ponieważ zawarte w niej kannabinoidy, takie jak THC i CBD pomagają uśmierzyć ból, złagodzić obrzęk, podrażnienie, świąd i zaczerwienienie skóry związane z wypryskiem. 

Jednak w przypadku chorób skóry, lepiej sprawdza się miejscowe aplikowanie maści lub kremów zawierających kannabinoidy niż terapia marihuaną medyczną, chociaż to zależy od objawów towarzyszących. 

Warto również pamiętać, że marihuana medyczna może powodować działania niepożądane, takie jak np. zawroty głowy, zaburzenia koordynacji ruchowej, czy problemy z pamięcią krótkotrwałą, ale są one łagodne i krótkotrwałe.