Medyczna marihuana a przerost prostaty. Jak konopie wpływają na gruczoł krokowy?

Łagodny przerost prostaty powstaje u mężczyzn w wyniku dysproporcji pomiędzy poziomem testosteronu a poziomem estrogenów, co jest związane m.in. z wiekiem. Leczenie zależy od nasilenia dolegliwości, ale zwykle obejmuje zmianę stylu życia, stosowanie leków, a w razie braku poprawy, chirurgiczne usunięcie rozrośniętej części gruczołu krokowego. Czy medyczna marihuana może pomóc w przypadku problemów z prostatą? Niestety, nie ma na to jednoznacznych dowodów. Przeczytaj artykuł i sprawdź, co na ten temat mówią badania. 

Czym jest przerost prostaty?

Prostata, określana również jako gruczoł krokowy lub stercz, to element męskiego układu rozrodczego, który jest zlokalizowany wokół cewki moczowej bezpośrednio pod pęcherzem moczowym. 

W wyniku zaburzeń hormonalnych, związanych ze spadkiem dihydrotestosteronu w okresie przekwitania, czyli około 50-60 roku życia, dochodzi do rozrostu tkanek gruczołu prostaty, czyli zwiększenia jej objętości. 

Przerost prostaty w medycynie nazywa się jako łagodny rozrost gruczołu krokowego. Jednak samo powiększenie się nie jest podstawą do rozpoznania tego schorzenia, ponieważ dodatkowo, muszą występować również charakterystyczne objawy ze strony dolnych dróg moczowych. 

Łagodny przerost gruczołu krokowego jest chorobą, która często występuje wśród mężczyzn, postępując i pogarszając jakość życia. Brak podjęcia leczenia prowadzi do ciężkich powikłań zdrowotnych, w tym niewydolności nerek, kamicy nerkowej i zapalenia pęcherza.

Przyczyny przerostu prostaty

Prawdopodobieństwo przerostu prostaty wzrasta wraz z wiekiem i to właśnie wiek uznawany jest za główną przyczynę problemów ze sterczem. Jednak istnieją pewne czynniki, które w większym stopniu predysponują do wystąpienia tego schorzenia. Są to m.in.:

• choroby układu sercowo-naczyniowego,
• cukrzyca typu 2,
• nieodpowiednia dieta (bogata w nasycone kwasy tłuszczowe),
• otyłość,
• siedzący tryb życia,
• zaburzenia erekcji. 

Przerost prostaty – objawy

W związku z tym, że prostata położona jest w pobliżu cewki i pęcherza moczowego, to jej powiększenie się powoduje ucisk na te struktury i prowadzi do problemów z oddawaniem moczu. Dlatego do typowych objawów przerostu prostaty zalicza się:

• ból podczas oddawania moczu,
• częste oddawanie moczu,
• dłuższe oddawanie moczu,
• krew w moczu,
• nagłe i intensywne parcie na pęcherz moczowy,
• nietrzymanie moczu,
• problemy z rozpoczęciem i zakończeniem oddawania moczu,
• przerywany strumień moczu,
• ucisk na pęcherz, 
• uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza,
• wstawanie w nocy w celu oddania moczu,
• wyciekanie moczu.

W skrajnych przypadkach może dojść nawet do całkowitego zatrzymania moczu, co wiąże się z koniecznością zacewnikowania pacjenta. Należy również zdawać sobie sprawę, że przerost prostaty prowadzi do pogorszenia sprawności seksualnej. 

Leczenie przerostu prostaty

Leczenie łagodnego przerostu prostaty polega głównie na zmniejszaniu objawów i poprawie jakości życia. W przypadku nieznacznie powiększonej prostaty, terapia obejmuje zmianę stylu życia, w tym wprowadzenie zdrowej diety, aktywności fizycznej, ograniczenie kofeiny, i zaprzestanie palenia papierosów. 

Kiedy objawy wpływają na codzienne funkcjonowanie, to lekarz włącza również leki, których zadaniem jest poprawa odpływu moczu z pęcherza i zmniejszenie jego ilości w pęcherzu po oddaniu moczu. Leki przyjmuje się w początkowym okresie choroby, kiedy dolegliwości mają małe lub łagodne nasilenie. 

W późniejszym okresie, gdy objawy stają się bardzo uciążliwe i silne lub nie ma poprawy, niezbędne może okazać się chirurgiczne usunięcie rozrośniętej części gruczołu. Istnieją trzy rodzaje takich zabiegów. Są to:

• prostatektomia – jest to klasyczne usunięcie wewnętrznej części gruczołu przez nacięcie krocza;
• TURP (przezcewkowa resekcja gruczołu krokowego) – jest to zabieg endoskopowy, który polega na wprowadzeniu przez cewkę resektoskopu pozwalającego na wycięcie chorej tkanki i wypłukanie jej wodą na zewnątrz;
• TUIP (przezcewkowe nacięcie stercza) – zabieg endoskopowy stosowany w przypadku niewielkiego przerostu stercza, przebiegający podobnie jak TURP, jednak bez usunięcia tkanek, a jedynie z nacięciem przy szyjce pęcherza, by tkanki rozeszły się na boki. 

Przerost prostaty a nowotwór

Przerost prostaty u większości mężczyzn wynika z namnażania zdrowych komórek. Jednak może zdarzyć się, że komórki odpowiedzialne za powiększenie się prostaty będą zmienione nowotworowo. 

Dlatego zawsze warto udać się do lekarza i wykonać badanie prostaty, szczególnie, jeśli w rodzinie wykryto raka gruczołu krokowego. Niestety, komórki raka prostaty wywołują te same dolegliwości, co łagodny przerost stercza, a dopiero w bardziej zaawansowanym stadium pojawiają się inne, mniej typowe dolegliwości, jak np. bóle kości, czy patologiczne złamania, które są związane z przerzutami. 

W leczeniu raka prostaty stosuje się przede wszystkim radioterapię, terapię hormonalną lub chirurgiczne usunięcie prostaty.

Jak konopie wpływają na przerost prostaty?

Konopie wpływają na ciało człowieka poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który jest jednym z podstawowych układów fizjologicznych. Jego zadaniem jest utrzymywanie wewnętrznej równowagi oraz udział w większości procesów i reakcji zachodzących w organizmie, takich jak np. apetyt, ból, metabolizm, odporność, pamięć i sen.

Układ ten tworzą 3 elementy:

• endokannabinoidy,
• enzymy metaboliczne,
• receptory kannabinoidowe CB1 i CB2.

Zawarte w konopiach kannabinoidy THC i CBD, dzięki podobnej budowie do wewnętrznie produkowanych w ciele endokannabinoidów, wpływają na receptory i modulują ich działanie, wywołując różne efekty zdrowotne. 

W przypadku przerostu prostaty, kannabinoidy mogą wpływać na rozrost prostaty, zmniejszać ból i poprawiać ogólne samopoczucie. 

Medyczna marihuana w leczeniu prostaty

Marihuana medyczna posiada szereg właściwości zdrowotnych, które z powodzeniem stosowane są w leczeniu różnego rodzaju chorób, nawet tych ciężkich i przewlekłych, jak anoreksja, borelioza, epilepsja, reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane i zespół Tourette’a. 

Okazuje się, że medyczną marihuanę można również wykorzystać w celu zmniejszenia niektórych objawów związanych z przerostem prostaty. 

Stosowanie marihuany w przypadku rozrostu tkanek gruczołu prostaty – badania

Niektóre badania wykazały, że mężczyźni stosujący medyczną marihuanę zgłaszają mniejszą częstość występowania objawów związanych z dolnymi drogami moczowymi, do których zalicza się cewkę i pęcherz moczowy. 

Zaobserwowano również krótkotrwałą poprawę tych objawów w wyniku używania marihuany, ale nie jest jasne, czy działanie to zachodzi na poziomie ośrodkowego układu nerwowego, czy na poziomie narządów. Nie wiadomo również, jakie efekty przyniosłoby długotrwałe stosowanie marihuany, co powoduje konieczność przeprowadzenia kolejnych badań. 

Z kolei inne badania zaprezentowane na spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Urologicznego informują, że u mężczyzn z łagodnym rozrostem prostaty, którzy używają marihuanę istnieje większe prawdopodobieństwo stosowania leków zmniejszających objawy związane z tym zaburzeniem, co może sugerować, że konopie pogarszają stan pacjentów. 

Jednak pomocny na rozrost prostaty jest olej CBD, który posiada m.in. właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne. Badanie z 2013 roku opublikowane w Journal of Urology wykazało, że olej CBD skutecznie zmniejsza proliferację komórek w prostacie. Natomiast badanie z 2014 roku informuje, że kannabidiol redukuje objawy łagodnego rozrostu prostaty. 

Marihuana a komórki raka prostaty

W badaniach przeprowadzonych w warunkach laboratoryjnych wykazano, że kannabinoidy zmniejszają rozmiar guzów prostaty, ale zależy to od profilu kannabinoidowego. Jednak zarówno syntetyczne, jak i naturalne kannabinoidy korzystnie wpływają na rozwój raka prostaty, sprawiając, że komórki nowotworowe przestają się rozwijać.  

Badania sugerują również, że komórki raka prostaty mają wyższy poziom receptorów CB1 i CB2 niż normalne komórki, co oznacza, że komórki nowotworowe mogą być bardziej przyciągane przez kannabinoidy. Jednak jak dotąd, przeprowadzono zbyt mało badań na ludziach, aby jednoznacznie potwierdzić takie działania medycznej marihuany. 

Terapia medyczną marihuaną może natomiast pomóc w zmniejszaniu objawów bólowych związanych z rakiem prostaty, takich jak ból podczas oddawania moczu i ból w okolicy miednicy mniejszej. 

Medyczna marihuana a przerost prostaty – podsumowanie

Prostata to gruczoł wielkości orzecha włoskiego, który znajduje się w pobliżu cewki i pęcherza moczowego. Zwiększając swą objętość uciska na te elementy układu moczowego, co wywołuje problemy z oddawaniem moczu. 

Niestety, dostępne badania nie dają jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy marihuana jest w stanie pomóc mężczyznom z przerostem prostaty. Z niektórych badań wynika, że konopie skutecznie obniżają występujące objawy, a z innych, że zwiększają nasilenie dolegliwości. 

Jednak w miarę starzenia się społeczeństwa i wzrostu rozpowszechniania używania marihuany do celów medycznych, na pewno uda się to ustalić.