Endometrioza – Wpływ marihuany na leczenie endometriozy

Endometrioza to choroba kobiet w wieku rozrodczym, która ogranicza codzienne funkcjonowanie i niekorzystnie wpływa na komfort życia pacjentek. Objawy wiążą są nie tylko z układem rozrodczym, ale w związku z przemieszczaniem się endometrium mogą dotyczyć całego organizmu.

Sprawdź, czy medyczna marihuana może wspomóc leczenie endometriozy i co na ten temat mówią badania.

Przyczyny endometriozy

Endometrioza (gruczolistość macicy) to choroba, podczas której dochodzi do rozrostu endometrium, czyli komórek błony śluzowej jamy macicy w innych częściach ciała (np. mięśniu macicy, jelitach, płucach).

Dokładna przyczyna choroby nie została jak dotąd poznana. Jednak według naukowców na powstanie endometriozy może wpływać wiele czynników, takich jak:

• predyspozycje genetyczne,
• styl życia,
• stosowana dieta (np. tłuszcze trans, czerwone mięso),
• okres prenatalny (np. niska masa urodzeniowa),
• zaburzenia hormonalne,
• narażenie na ksenobiotyki i dioksyny.

Obecnie odchodzi się od łączenia uwarunkowań genetycznych z rozwojem endometriozy. Geny mogą sprzyjać powstawaniu choroby, ale zwykle wpływają na to również inne czynniki lub występowanie kilku z nich jednocześnie. 

Objawy endometriozy

Pierwsze objawy endometriozy pojawiają się w ciągu kilka lat od wystąpienia pierwszej miesiączki. Mogą obejmować cały organizm i pojawiać się tylko podczas miesiączki lub nasilać się w jej trakcie. 

Do głównych objawów endometriozy należą:

• bolesne i obfite miesiączki,
• okres trwający ponad 5 dni,
• przewlekły ból miednicy,
• silny syndrom napięcia przedmiesiączkowego, 
• plamienia między miesiączkami,
• bolesne wypróżnienia i oddawanie moczu,
• problemy żołądkowo-jelitowe,
• przewlekłe zmęczenie.

Choroba może powodować również ból podczas stosunku seksualnego i/lub tuż po nim oraz problemy z płodnością.

Brak objawów w endometriozie

Endometrioza często przebiega bez żadnych objawów i diagnozowana jest przypadkowo np. podczas badania ginekologicznego. Pojawienie się silnego bólu podczas okresu, który wcześniej nie występował, może sugerować tę chorobę.

Leczenie endometriozy

W leczeniu endometriozy wykorzystuje się przede wszystkim farmakoterapię. Podstawą jest  terapia hormonalna (doustne tabletki antykoncepcyjne), która ma na celu zahamowanie miesiączki, co przekłada się na zmniejszenie dolegliwości związanych z endometriozą.

Inną grupą leków stosowaną w tej chorobie są progestageny, zmniejszające zmiany zapalne i hamujące rozrost błony śluzowej. Ich dodatkową zaletą jest działanie przeciwbólowe u kobiet, które zostały poddane interwencji chirurgicznej związanej z leczeniem endometriozy. 

Podobne działanie wykazuje danazol i analogi gonadoliberyny – leki, które m.in. hamują syntezę i uwalnianie gonadotropin. Innymi lekami stosowanymi w tej jednostce chorobowej są inhibitory aromatazy i preparaty regulujące produkcję estrogenu i progesteronu. 

Leki przeciwbólowe stosowane w endometriozie

Silny ból to najbardziej charakterystyczny objaw endometriozy. Do jego zwalczania wykorzystuje się głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), których skuteczność wykazano głównie u kobiet z pierwotnym bolesnym miesiączkowaniem. 

Leczenie chirurgiczne

Operacja przeprowadzana jest u kobiet, które skarżą się na ból w obrębie miednicy mniejszej, mają zdiagnozowaną endometriozę głęboko naciekającą lub torbiele endometrialnie jajników wilekości powyżej 3 cm.

Dodatkowym kryterium do operacji jest niepłodność występująca w przebiegu endometriozy. Dzięki leczeniu chirurgicznemu płodność poprawia się około 6 miesięcy od zabiegu.

Usunięcie narządów rodnych

W ciężkich przypadkach i u kobiet nie planujących ciążę, usuwa się macicę wraz z jajnikami.

Niestety nie gwarantuje to całkowitego wyleczenia u wszystkich kobiet, a część z nich dalej może odczuwać dolegliwości bólowe. 

Wsparciem leczenia endometriozy może być również medyczna marihuana.

Jak konopie wpływają na endometriozę?

Medyczna marihuana otrzymywana z konopi indyjskich i konopi siewnych wpływa na organizm przez układ endokannabinoidowy. Jest to kluczowy układ ludzkiego organizmu, który składa się z receptorów (CB1 i CB2), endokannabinoidów i enzymów metabolicznych.

Zadaniem tego układu jest utrzymywanie wewnętrznej równowagi oraz regulacja większości procesów i funkcji, m.in. apetytu, bólu, snu i nastroju. Wszelkie zaburzenia w działaniu układu endokannabinoidowego mogą być związane z pojawieniem się różnych dolegliwości czy choroby. 

Receptory kannabinoidowe rozmieszczone są w całym organizmie, a ich modulacja przez endokannabinoidy wpływa na cały organizm. Zawarte w konopiach kannabinoidy THC i CBD, posiadają zbliżoną budowę do wewnętrznie wytwarzanych endokannabinoidów, dzięki czemu mogą wpływać na receptory i wywoływać efekt terapeutyczny. 

W przypadku endometriozy istotne znaczenie ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne konopi, które korzystnie wpływa na przyczynę choroby i jej najważniejsze dolegliwości. Okazuje się również, że powstanie tej choroby może być związane z klinicznym niedoborem endokannabinoidów. 

Medyczna marihuana w leczeniu endometriozy

Istnieje niewiele badań dotyczących wpływu konopi indyjskich na endometriozę. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że są one stosowane w łagodzeniu objawów takich jak ból czy stan zapalny, można przypuszczać, że sprawdzą się również w leczeniu tej choroby. 

Konopie a endometrioza

Gruczolistość macicy diagnozuje się m.in. stwierdzając ogniska endometriozy poza jamą macicy. Naukowcy zauważyli, że proces ten nasila się podczas stymulacji receptora GPR18. Badania wykazały, że CBD hamuje migrację komórek i aktywność tego receptora, co sprawia, że tkanka endometrium pozostaje w jamie macicy. 

Dzięki medycznej marihuanie udaje się również działać na główną przyczynę endometriozy. W badaniu z 2017 roku wykazano, że stosowanie konopi leczniczych stymuluje receptory CB1 i CB2, co przekłada się na zmniejszenie stanu zapalnego i rozrostu komórek chorobowych, a także zwiększenie ich rozpadu. 

Bolesne miesiączki w endometriozie – badania

Jedno z badań przeprowadzonych na kobietach w wieku rozrodczym mieszkających w Australii i cierpiących na endometriozę, wykazało, że ponad 13% z nich stosuje marihuanę, żeby łagodzić objawy choroby. 

Co więcej, ponad 70% z nich zgłaszało znaczną redukcję bólu, a 50% informowało o zmniejszeniu ilości stosowanych leków przeciwbólowych co najmniej o połowę. Kobiety zauważyły również poprawę snu oraz zmniejszenie nudności i wymiotów.  

W innym badaniu z 2019 roku kobiety stwierdziły, że medyczna marihuana jest średnio lub bardzo skuteczna w łagodzeniu bólu oraz innych objawów endometriozy. Ponad 50% badanych zgłaszała również, że próbowała samego CBD i jest on umiarkowanie skuteczny w przypadku skurczów menstruacyjnych w porównaniu do połączenia THC i CBD. 

To sprawia, że w leczeniu endometriozy najlepiej sprawdzają się całe rośliny konopi. 

Medyczna marihuana a endometrioza – podsumowanie

Terapia medyczną marihuaną może wspomóc leczenie endometriozy na wielu płaszczyznach. Jej stosowanie w przebiegu choroby zmniejsza dolegliwości bólowe, reguluje pracę przewodu pokarmowego i poprawia samopoczucie. 

Marihuana lecznicza działa również na główną przyczynę choroby, redukując stan zapalny i zatrzymując migrację komórek poza jamę macicy, co prowadzi do ograniczenia zmian endometriozy.