Medyczna marihuana a półpasiec

Półpasiec to bolesna choroba, za którą odpowiada wirus pierwotnie wywołujący ospę wietrzną. Głównym objawem jest wysypka z pęcherzykami, która utrzymuje się kilka tygodni, utrudniając normalne funkcjonowanie. Czy medyczną marihuanę można stosować w półpaścu w celu łagodzenia objawów? Tak, w szczególności do uśmierzania bólu i poprawy samopoczucia. Przeczytaj artykuł i sprawdź, w jaki sposób konopie lecznicze mogą zmniejszać objawy półpaśca i co na ten temat mówią badania. 

Czym jest półpasiec?

Półpasiec (łac. herpes zoster) to choroba o podłożu wirusowym wywołana przez zakażenie wirusem Varicella-zoster (VZV), czyli ten sam rodzaj drobnoustroju, który przy pierwszym kontakcie powoduje ospę wietrzną.

 

Po przebytym zakażeniu ospy wietrznej wirus pozostaje w organizmie w postaci utajonej w komórkach nerwowych i w sprzyjających okolicznościach, np. w momencie osłabionej odporności spowodowanej wiekiem lub współwystępowaniem niektórych chorób, ulega ponownej aktywacji, tym razem powodując półpaśca.

 

Schorzenie to może wystąpić u wszystkich osób, które w przeszłości przebyły ospę wietrzną i utrzymywać się nawet do 5 tygodni, utrudniając codzienne funkcjonowanie i zmniejszając komfort życia chorego. 

Przyczyny półpaśca

Półpasiec należy do chorób zakaźnych, co oznacza, że po kontakcie z osobą chorą, osoba podatna na zakażenie może zachorować. W związku z tym, że większość populacji polskiej po 40 roku życia przebyła ospę wietrzną, to w praktyce wszystkie osoby starsze są narażone na półpaśca.

 

Jednak jest to choroba mniej zaraźliwa niż ospa wietrzna, a możliwość zakażenia utrzymuje się od momentu wystąpienia zmian do czasu przyschnięcia wykwitów, ponieważ to właśnie w wydzielinie pęcherzyków, które występują na skórze, znajduje się wirus. 

 

Warto wiedzieć, że wirus Varicella-zoster jest bardzo wrażliwy na działanie czynników zewnętrznych, takich jak np. temperatura, co oznacza, że pozostaje dość krótko na różnego rodzaju przedmiotach, czy ubraniach, ulegając zniszczeniu.

Czynniki zwiększające ryzyko rozwoju półpaśca

Głównym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo rozwoju półpaśca jest wiek, ponieważ po 50 roku życia ryzyko choroby gwałtownie wzrasta, zwłaszcza u osób w 8. i 9. dekadzie życia. Wraz z wiekiem wzrasta również ryzyko rozwoju powikłań, głównie neuralgii popółpaścowej. 

 

Do innych czynników ryzyka rozwoju półpaśca zalicza się:

• cukrzycę,
• leczenie immunosupresyjne,
• leczenie statynami,
• nowotwory złośliwe,
• zakażenie HIV.

Objawy półpaśca

Na początku choroby, zwykle 3-4 dni przed pojawieniem się wysypki, występują dolegliwości bólowe o różnym charakterze (kłucie, pieczenie, pulsowanie), które są zlokalizowane w obrębie 1-3 dermatomów, czyli obszarów skóry unerwionych przez jeden nerw rdzeniowy.

 

Może pojawić się również przeczulica, czyli wywoływanie silnego bólu poprzez dotyk, który w normalnych warunkach nie powinien powodować takich dolegliwości oraz ból głowy, gorączka, złe samopoczucie i parestezje całego ciała, czyli uczucie drętwienia i mrowienia.  

 

Następnie, pojawiają się rumieniowe plamy, które zmieniają się w grudki, a następnie w pęcherzyki wypełnione przezroczystym lub jasnożółtym płynem. Są one zlokalizowane zwykle wzdłuż międzyżebrza, po jednej stronie ciała, bardzo rzadko po dwóch. 

 

U niektórych osób, półpasiec może zająć okolicę nerwu trójdzielnego – czoło, powieki, spojówki i rogówkę oka lub okolicę nerwu twarzowego, prowadząc do niedowładu mięśni twarzy, nieprawidłowości w wydzielaniu łez i śliny, wykwitów w okolicy ucha i zaburzeń smakowych. 

 

Zmiany skórne ulegają zagojeniu zwykle w ciągu 2 tygodni. Jednak jeszcze po ich ustąpieniu, nawet przez 7-10 dni, może utrzymywać się nerwoból w miejscu ich występowania. 

Leczenie półpaśca

W leczeniu półpaśca stosuje się przede wszystkim leki przeciwwirusowe, które pomagają w zmniejszaniu nasilenia dolegliwości związanych z chorobą i skracają czas ich trwania. Niestety, nie ma dowodów na to, że leczenie przeciwwirusowe zapobiega wystąpieniu powikłań półpaśca, w tym tego najcięższego, jakim jest neuralgia popółpaścowa. 

Terapia przeciwwirusowa

Do leków przeciwwirusowych stosowanych w półpaścu zalicza się acyklowir, famcyklowir i walacyklowir. Jednak warunkiem ich skutecznego działania jest jak najszybsze przyjęcie, najlepiej w pierwszej dobie po pojawieniu się wysypki. 

Leczenie trwa zwykle 7-10 dni i zmniejsza nasilenie oraz czas trwania objawów półpaśca. 

Terapia bólu

Ból w półpaścu jest wynikiem uszkodzenia nerwów czuciowych, co wywołuje ból neuropatyczny. W celu jego łagodzenia wykorzystuje się klasyczne leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. diklofenak, ibuprofen, ketoprofen). 

W przypadku silnego bólu, na który nie działają wyżej wymienione leki przeciwbólowe, lekarz może przepisać mocniejsze preparaty, np. opioidy i/lub glikokortykosteroidy. Natomiast leczenie bólu przewlekłego związanego z powikłaniem w postaci neuralgii popółpaścowej nie jest już takie proste. 

Terapia miejscowa

Chociaż wydaje się, że miejscowe stosowanie leków może przynieść lepszą poprawę, to nie zaleca się smarowania zmian skórnych preparatami w postaci papek i pudrów z cynkiem lub o działaniu przeciwwirusowym i przeciwbólowym ze względu na maskowanie rozwijania się stanu zapalnego i zwiększenie prawdopodobieństwa zakażenia zmian chorobowych. 

 

Jednak ważna jest odpowiednia higiena zmian, czyli ich codzienne mycie i osuszanie. Można też odkażać te miejsca oktenidyną lub kąpielami w nadmanganianie potasu. 

Jak konopie wpływają na półpaśca?

Konopie wpływają na ciało człowieka poprzez układ endokannabinoidowy (ECS), który odpowiada za utrzymywanie wewnętrznej równowagi (tzw. homeostazy) i bierze udział w większości procesów oraz reakcji zachodzących w organizmie, takich jak np. apetyt, ból, funkcje rozrodcze, pamięć i sen.

 

Układ ten składa się z trzech elementów:

• endokannabinoidów,
• enzymów metabolicznych,
• receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2.

Zawarte w konopiach kannabinoidy, dzięki podobnej budowie do wewnętrznie produkowanych endokannabinoidów, mogą wpływać na receptory kannabinoidowe i modulować ich działanie, co wywołuje różnego rodzaju efekty zdrowotne.

 

W przypadku półpaśca, stosowanie medycznej marihuany może pomóc w łagodzeniu bólu i poprawie samopoczucia, czyli dwóch najczęściej występujących dolegliwościach w przebiegu półpaśca.  

Medyczna marihuana w leczeniu półpaśca

Medyczna marihuana wykazuje szereg właściwości leczniczych, które z powodzeniem stosuje się w zmniejszaniu dolegliwości różnego rodzaju chorób, takich jak m.in. borelioza, ból przewlekły różnego pochodzenia, epilepsja, migrenowe bóle głowy, reumatoidalne zapalenie stawów, czy zaburzenia lękowe.

 

Okazuje się, że medyczną marihuaną można również łagodzić objawy związane z półpaścem. Badania biorące pod uwagę stosowanie marihuany medycznej w półpaścu są ograniczone, ale część z nich dowodzi, że konopie mogą zmniejszyć objawy choroby, takie jak ból, świąd, czy pogorszenie samopoczucia.

 

Niektóre z badań sugerują również, że kannabinoidy mogą modulować komórki układu odpornościowego i wykazywać właściwości przeciwwirusowe. Jednak brakuje bezpośrednich dowodów na takie działanie w kontekście półpaśca. 

Leczenie bólu neuropatycznego w półpaścu medyczną marihuaną – badania

Ból neuropatyczny to najczęstszy objaw półpaśca dający się opanować stosowaniem leków przeciwbólowych, które niestety choć skuteczne, mogą powodować nieprzyjemne działania niepożądane. W związku z tym pacjenci poszukują innych rozwiązań uśmierzania bólu, a jednym z nich jest medyczna marihuana.

 

Marihuana lecznicza jest skuteczna w uśmierzaniu bólu różnego pochodzenia, co potwierdzają liczne badania naukowe. Jest to możliwe poprzez interakcje receptorów kannabinoidowych z układem nerwowym, który związany jest z odczuwaniem bólu. 

 

W jednym z badań sprawdzającym, jak leki na bazie konopi indyjskich stosowane w przewlekłym bólu neuropatycznym działają na osoby dorosłe, wykazano, że zwiększają one liczbę pacjentów osiągających ulgę w bólu o 30% w porównaniu do placebo. 

 

Co ważne, osoby biorące udział w badaniu cierpiały z powodu dolegliwości bólowych różnego pochodzenia, w tym tego wywołanego przez neuropatię cukrzycową, nerwoból nerwu trójdzielnego i nerwobólu półpaścowego. Jednak potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć skuteczność marihuany medycznej i jej bezpieczeństwo w leczeniu półpaśca. 

Medyczna marihuana a półpasiec – podsumowanie

Półpasiec to infekcja wirusowa dotykająca osoby, które w przeszłości chorowały na ospę wietrzną. Jej głównym objawem jest ból i wysypka po jednej stronie ciała, umiejscowiona wzdłuż międzyżebrza.

 

Chociaż nie ma badań jednoznacznie potwierdzających działanie konopi w półpaścu, to medyczna marihuana może pomóc w leczeniu bólu i poprawie funkcjonowania pacjentów chorujących na tę chorobę. Jej stosowanie sprawdza się również u osób doświadczających powikłań półpaśca pod postacią neuralgii popółpaścowej.

 

Jednak w przypadku chęci rozpoczęcia leczenia medyczną marihuaną półpaśca, najlepiej porozmawiać o tym z lekarzem zajmującym się terapią konopną.