Terapia EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). Na czym polega, jak działa, jak wygląda sesja oraz kiedy stosuje się terapię EMDR

Terapia EMDR to jedna z metod psychoterapii, którą stosuje się w leczeniu traumatycznych wydarzeń. Wykorzystuje różne bodźce sensoryczne i specjalne protokoły, aby przetworzyć negatywne wspomnienia i pomóc w normalnym funkcjonowaniu.

Przeczytaj artykuł i sprawdź, na czym polega terapia EMDR i kiedy warto z niej skorzystać. 

Terapia EMDR – terapia za pomocą ruchu gałek ocznych

Terapia EMDR (ang. ​​Eye Movement Desensitization and Reprocessing) opracowana przez amerykańską psycholog Francine Shapiro, to forma psychoterapii, która łączy w sobie elementy wielu podejść psychoterapeutycznych, ale bez szczegółowego omawiania traumatycznego wydarzenia.

Metoda ta została odkryta w 1987 roku, kiedy to Shapiro zaobserwowała, że powtarzające się szybkie ruchy gałek ocznych wykonywane w określonej sytuacji, mogą zmniejszyć intensywność niepokojących myśli oraz redukować stres.

Podczas terapii EMDR pracuje się z silnymi emocjami, niekorzystnymi przekonaniami oraz reakcjami ze strony ciała. 

Na czym polega terapia EMDR?

Terapia EMDR polega na przywołaniu traumatycznych wydarzeń oraz skupieniu się na myślach i emocjach, które ta sytuacja powoduje. W tym samym czasie terapeuta EMDR stymuluje naprzemiennie obie półkule mózgowe pacjenta, najczęściej poprzez określony ruch gałek ocznych lub inne bodźce sensoryczne, takie jak dotyk czy dźwięk.

Podczas terapii pacjent przetwarza dane przeżycie z przeszłości, łącząc je z bieżącymi doświadczeniami. Pozwala to łagodzić napięcie, zmniejszać lęk i zwiększać poczucie bezpieczeństwa poprzez nadawanie traumatycznym wydarzeniom nowe znaczenie. 

Jak działa terapia EMDR?

Celem terapii EMDR jest zmiana postrzegania przeżytych wydarzeń, aby stały się wspomnieniami, a nie przeżywanym doświadczeniem. Dzięki temu, pacjent pozbywa się niechcianych reakcji na poziomie emocjonalnym i fizycznym, a traumatyczne wydarzenia z przeszłości stają się wspomnieniami, które nie posiadają destrukcyjnego wpływu na życie obecne i na przyszłość. 

Jak wygląda terapia EMDR?

Podczas sesji EMDR terapeuta stymuluje pacjenta za pomocą ruchu gałek ocznych (wodzenie wzrokiem za ręką terapeuty) poprzez sygnały dźwiękowe lub dotykowe, co uruchamia proces przetwarzania informacji przez mózg. Takie działanie umożliwia przywoływanie bolesnych wspomnień, w tym emocji i wydarzeń oraz nadanie im nowego znaczenia. 

Jedna sesja EMDR trwa zwykle od 60 do 90 minut. Czas trwania terapii jest natomiast uzależniony od problemu, którego dotyczy. U niektórych pacjentów wystarczy kilka sesji, a u innych, potrzeba kilkumiesięcznej pracy z terapeutą.

Kiedy stosuje się terapię EMDR?

Metoda EMDR może być stosowana w leczeniu:

• depresji,
• osób po traumatycznych przeżyciach,
• uzależnień od substancji psychoaktywnych,
• zaburzeń lękowych,
• zaburzeń odżywiania,
• zaburzeń osobowości,
• zespołu stresu pourazowego (PTSD).

Ponadto, jak wykazują najnowsze badania opublikowane w 2024 roku, terapię EMDR wykorzystuje się również jako element terapii bólu przewlekłego oraz bólu fantomowego z dobrym rezultatem.  

Skuteczność terapii EMDR 

Terapia EMDR jest rekomendowana m.in. przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, jako jedna z najlepszych metod stosowanych w leczeniu traumy. Może być wykorzystywana niezależnie od wieku i stanu pacjenta, co powoduje, że sprawdza się zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży.

Ponadto wykorzystywane w terapii protokoły i techniki stymulacji (np. stymulacja bilateralna) są przebadane naukowo i mają potwierdzone działanie. 

Terapia EMDR – podsumowanie

Terapia EMDR opiera się na naturalnej zdolności mózgu do przetwarzania informacji oraz wykorzystaniu stymulacji zmysłów, dzięki czemu udaje się leczyć urazy psychiczne, spowodowane przez traumatyczne wydarzenia i trudne emocje. Ten sposób psychoterapii pomaga w przypadku, gdy pacjent cierpi m.in. na zaburzenia lękowe, depresję czy różnego rodzaju fobie. Terapię EMDR wykorzystuje się również w przebiegu zespołu stresu pourazowego.

Decyzja o podjęciu terapii EMDR należy wyłącznie do pacjenta.